เมนู

ขั้นตอนจัดสวนแบบฉบับป้าเฒ่า จัดเองได้ไม่จ้างใคร

ป้าเฒ่าเฝ้าสวน

จัดสวนชุ่มน้ำสไตล์ Tropical

“การได้อยู่กับต้นไม้และสัตว์เลี้ยงทำให้ป้ามีความสุขมาก เหมือนเขามาซึมซับความเครียดจากเราไป เช้าๆ ก่อนออกไปทำงาน ป้าจะมีกาแฟ จิบไป ดูต้นไม้ไป ดูแมววิ่งเล่นปีนป่ายต้นไม้ แค่นี้ก็สุขแล้วค่ะ” คำพูดประโยคนี้ ทำให้ผู้เขียนสัมผัสได้ถึงความรักที่เจ้าของบ้านมีต่อสัตว์เลี้ยงและสวนจากหัวใจทีเดียวค่ะ ถ้าใครได้อ่านบทความก่อนหน้านี้ของ “บ้านไอเดียแฟมิลี่” ที่แนะนำบ้านลอฟท์ในลำปาง (บ้านวัยเกษียณของป้าเฒ่าเฝ้าสวน ) คงจำกันได้ว่าคุณป้าเจ้าของบ้าน ชื่นชอบการจัดสวนในวันว่างและลงมือจัดสวนเองทั้งหมด แม้จะจัดแบบง่ายๆ แต่ก็มีเสน่ห์ เพราะสวนที่นี่ดูชุ่มชื่นไปด้วยต้นไม้และสายน้ำ จัดวางตำแหน่งได้ดีทำให้มองไปทางไหนก็สบายตา เป็นสวนสไตล์ทรอปิคอลที่เข้ากับสภาพอากาศบ้านเรา วันนี้คุณป้าผู้น่ารักได้ถ่ายทอดแนวคิดในการจัดสวนแบบจัดเต็มให้เราเช่นเคย เรียกได้ว่าแม้แต่คนที่เป็นมือใหม่ก็สามารถจัดตามได้ง่าย ๆ เลยค่ะ

เจ้าของสวน : ป้าเฒ่าเฝ้าสวน
เนื้อหาบ้านไอเดีย

– ศึกษาพันธุ์ไม้ เลือกสไตล์เหมาะกับบ้าน แล้วลองจัดวาง

บทความนี้เริ่มจากที่ผู้เขียนคุยกับคุณป้าเจ้าของบ้านว่าประทับใจความน่ารักของสวนมาก แต่เนื่องจากผู้เขียนไม่เก่งเรื่องการจัดสวน สิ่งที่ทำได้คือ การซื้อต้นไม้มาใส่กระถางแล้วหาที่วางเท่านั้นก็ถือว่าจบงาน คุณป้าจึงแนะแนวทางการจัดสวนที่เข้าใจได้ง่าย สำหรับมือจัดสวนสมัครเล่นทำตามได้ ตั้งแต่คอนเซ็ปไปจนถึงเรื่องปุ๋ย

เริ่มแรก จะต้องพิจารณาก่อนจัดสวนว่าสไตล์และอารมณ์ของบ้านนั้นเป็นอย่างไร หน้าตาของสวนก็ต้องเข้ากันกับบ้านด้วย ซึ่งบ้านหลังนี้จะเป็นแบบล้านนาประยุกต์ จึงลงตัวที่สวนเมืองร้อนที่เต็มไปด้วยความร่มรื่นและเย็นชื้น ต้นไม้ที่เลือกปลูกต้องเหมาะกับสภาพอากาศคือ ทนแดดและทนฝน เมื่อได้ชนิดพืชที่เราต้องการแล้ว ก็ทดลองจัดวางพร้อมถุง ถ้าดูลงตัวถึงจะขุดลงดินปลูกหรือใส่กระถาง คุณป้าเล่าว่า “อาศัยว่าพอจะรู้เรื่องต้นไม้ว่าชนิดไหนอยู่ในร่ม ชนิดไหนชอบแดด ก็จัดให้เข้าพวกกัน”

เคล็ดลับป้าบอก : ถ้ายังไม่มีรูปแบบสวนที่ชัดเจนในใจ ต้องหาหนังสือเกี่ยวกับบ้านและการจัดสวนหรือเข้าดูเว็บไซต์บ่อย ๆ  แล้วลองเก็บไอเดียที่ชอบมาจัดสวนที่บ้านเราค่ะ

ซุ้มประตูและกำแพงหน้าบ้านปลูกต้นตีนตุ๊กแกเอาไว้ตั้งแต่สร้างบ้านเสร็จใหม่ในปี 2549 (ตอนนี้ 11 ปีแล้ว) นานวันเข้าก็โตวันโตคืน  เห็นต้นไม้ไต่เต็มผนังบ้านด้านนอกแบบนี้คุณป้าบอกว่า “ไม่ทำลายโครงสร้างกำแพงค่ะ ถ้ารื้อออกก็แค่ฝากรอยที่เค้ายึดเกาะผนังไว้เท่านั้น ส่วนโซนหน้าบ้านจัดเต็มไม่ได้ต้องทำรั้วไม้ไผ่กั้น เพราะมีสุนัขชอบแอบทำสวนให้ประจำตอนเราไม่อยู่บ้าน โดยเฉพาะการขุดค่ะ” คุณป้าอธิบายพร้อมเสียงหัวเราะอย่างอารมณ์ดี

คุณป้าเล่าต่อว่า เมื่อแรกสร้างบ้านก็ปลูกต้นไม้หลายชนิด แต่ต้นไม้ที่ปลูกไว้ด้านข้างบ้านแตกกิ่งก้านสาขาทำให้หญ้าด้านล่างตายหมด ดูแล้วไม่เจริญหูเจริญตา ถ้าต้องจ้างจัดสวนต้องเสียค่าดำเนินการอีก คุณป้าจึงเริ่มลงมือจัดเองทำไปวันละนิดวันละหน่อยเป็นงานอดิเรกหลังเลิกงาน

ที่ว่างรอบ ๆ บ้านบริเวณพื้นดินปูหญ้ามาเลย์ ทำให้บ้านเขียวชอุ่มดูสดชื่น

– เมื่อป้าสั่งต้นไม้ทาง Line ซื้อง่าย ๆ ไม่ต้องไปถึงร้าน –

สมัยก่อนจัดสวนต้องขับรถตากแดดไปเลือกต้นไม้กันจนแสบผิว แต่เดี๋ยวนี้ไม่ต้องแล้วเพราะหลาย ๆ ร้านมีระบบสั่งออนไลน์มาเป็นตัวช่วย อย่างคุณป้าซึ่งขับรถไม่เป็น ก็แอบกระซิบกับผู้เขียนว่า “อาศัยตีสนิทกับน้องร้านขายต้นไม้ ที่เราชอบไปอุดหนุน นึกอยากได้อะไรก็สั่งไปทางไลน์ให้เขาเอามาส่ง ป้าไม่มีแบบ จัดตามต้นไม้ที่หาซื้อได้ ชอบต้นไหนก็ซื้อมาก่อนแล้วหามุมลง ต้นที่คิดว่าซื้อมาแล้วคุ้มมาก จัดสวนง่าย มี หนวดปลาดุก เอื้องหมายนา เสน่ห์จันทร์นาค จันทร์แดงค่ะ คล้าก้อดูแลง่ายนะ มีต้นอโกลนีมา เพิ่งจะทดลองเอาลงดินดู ผ่านไป 2 เดือนยังโอเคอยู่ค่ะ จะไม่รอดก็เพราะเหมียวๆ เล่นกระโดดใส่เหมือนอยู่ในป่าหญ้า 5555”

ต้นไม้ที่ปลูกในบริเวณบ้านมีเยอะมาก แต่หลัก ๆ ที่ปลูกมากและจำได้ อย่างเช่น เสน่ห์จันทร์นาค (ใบเขียวคล้ำคล้ายรูปใบโพธิ์) เสน่ห์จันทร์แดง อโกลนีมา (แก้วกาญจนา หรือ เขียวหมื่นปี) หนวดปลาดุกแคระ เอื้องหมายนา คล้ากาเหว่า เทียนฝรั่ง หน้าวัว ลีลาวดี ซึ่งส่วนใหญ่เป็นไม้ในร่ม 90 % ที่ปลูกแล้วตายไปก็เยอะ คุณป้าเล่าเสียงกลั้วหัวเราะว่า “เสียตังค์หลายรอบ ด้วยใจรักชอบและไม่ได้จ้างใคร เลยไม่หลาบจำค่ะ 555” 

สวนเล็ก ๆ ในกระถางสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่หน้าบ้าน เดิมเป็นบ่อปลาแต่ภายหลังย้ายบ่อปลาไปอีกด้านหนึ่ง พื้นที่ว่างนี้จึงจัดเป็นสวน ปูพื้นทับหน้าดินด้วยหินแม่น้ำ เพิ่มความเป็นธรรมชาติและช่วยซับน้ำให้ผนังบ้านไม่เลอะเมื่อน้ำฝนกระเซ็น วิธีจัดรูปแบบสวนนี้เรียบง่าย คือ มี 3 ระดับ เพื่อให้เกิดมิติทางสายตา โดย ปลูกพื้นคลุมดิน หรือพันธุ์ไม้เลื้อยไว้เป็นชั้นล่างสุด พืชลักษณะพุ่มเตี้ยใบเขียวสดอยู้ในชั้นต่อไป และชั้นที่สูงที่สุดเป็นไม้ใบแหลมสูง

ต้นไม้ด้านหน้าสุดของกระถางเป็นต้นเปปเปอร์โรเมียด่าง ด้านในปลูกแซม ๆ กันระหว่างพลูด่าง และพืชตระกูลเดียวกัน  ส่วนที่อยู่ด้านหลังตุ๊กตาเด็ก 2 คน เป็นต้นออมเงินออมทอง และต้นที่สุดที่สูงที่สุดเป็นใบปลายแหลมคือ ลิ้นมังกร

-บ่อปลา ชุ่มฉ่ำกับสายน้ำ ดีต่อปลา ดีต่อใจ-

บ่อเลี้ยงปลาตกแต่งตุ๊กตาดินเผา เป็นอีกหนึ่งจุดเด่นของสวนสไตล์ Tropical แบบบ้านเรา ที่ทำให้บ้านและสวนชื่มฉ่ำและน่าประทับใจ แบบสวนเขตร้อนชื้น บ่อนี้เป็นบ่อปูนเปลือยขัดมันธรรมดาที่ทำเพิ่มภายหลัง ขนาดกว้าง 1 เมตร ยาวประมาณ 3 เมตร ลึก 70 เซ็นติเมตร สำหรับเลี้ยงปลาทอง การตกแต่งใช้ต้นไม้หลากชนิดวางรอบ ๆ จนดูเหมือนเป็นบ่อกลางป่าเล็ก ๆ ใกล้กันใช้ล้อปั่นฝ้านมาวางแทนกังหันวิดน้ำ บนบ่อวางบานประตูเก่ามาเป็นแท่นวางตุ๊กตาดินเผาชุดเล่นดนตรี ส่วนของบ่อกรองถ้าสังเกตดี ๆ จะเห็นว่าใช้เป็นโอ่งดินแทน เพราะล้างทำความสะอาดง่ายกว่าบ่อกรองเดิม และพึ่งพาปลาซักเกอร์ 2 ตัว เป็นเทศบาลกำจัดตะไคร่น้ำและมูลปลาทอง ภายในมีปั้มอ๊อกซิเจนช่วยในการบำบัดน้ำด้วย จึงแทบจะไม่ต้องล้างบ่อเลยค่ะ

น้ำใส ๆ ปลาว่ายสวย ๆ ทำให้นั่งมองได้เพลินไม่เบื่อเลยทั้งวัน ด้านหน้าบ่อน้ำใส่โซ่รางน้ำฝนหลายเส้นต่อเชื่อมจากชายคาบ้าน เวลาฝนตกน้ำจะไหลลู่ลงมาตามเส้นโซ่ ให้มุมมองสวนที่สวยงาม

โอ่งดินบ่อกรองน้ำแนวคิดเก๋ๆ ของคุณป้า ที่เข้ากันกับชุดตุ๊กตาดินเผาเด็กเล่นดนตรีไทยจากเชียงใหม่ จากเดิมมี 7 ตัว ตอนนี้เหลือ 4 ตัว หายไป 3 ตัวจากฝีมือคุณแมวๆ ตัวใดตัวหนึ่งจากทั้งหมด 18 ตัว

-จัดสวนเขตร้อนชื้น สีสด สดชื่น ร่มรื่น เย็นสบาย-

เดินเข้ามาในตัวบ้าน ดูสวนที่จัดไว้บริเวณทางเดินข้างบ้านกันบ้าง ที่นี่จัดสวนให้ดูร่มรื่นและชุ่มชื้นแต่ไม่รก มีจังหวะว่างให้แดดส่องถึงพื้น ต้นไม้ที่ปลูกมีทั้งพืชคลุมดิน ต้นไม้ในกระถาง ต้นไม้ดอกลำต้นสูง เลือกชนิดที่เติบโตได้ดีในสภาพร่มรำไร ชอบความชื้นสูง ให้สีเขียวตลอดทั้งปี นำมาจัดสลับกับทางเดิน ตอไม้ หิน เป็นช่วง ๆ  

ไม้ดอกต้นสูงๆ เป็นทิวแถวที่เห็น คือ ต้นลีลาวดีหรือลั่นทมนั่นเอง ต้นไม้ชนิดนี้ดูแลไม่ยาก ให้ดอกสวยตลอดปี ต้นที่เห็นนี้ปลูกมาประมาณสิบปีแล้ว คุณป้าบอกว่าความสูงเท่านี้ถือว่ายังไม่มาก จริง ๆ แล้วน่าจะสูงได้อีก แต่อาจจะถูกบีบด้วยพื้นทางเดินกับทางระบายน้ำต้นทำให้โตช้า พืชพรรณอื่น ๆ ในส่วนนี้ มีเฟินเล็กน้อย ดอกหน้าวัวสีชมพูสวยอยู่ในตุ่มกระถางปูนใหญ่ๆ  พลูด่าง ชาทอง บนต้นไม้ก็แขวนเคราฤษี หรือมอสสเปนห้อยย้อยลงมาเป็นสายยาว ดูแล้วให้ความสมดุลของพื้นที่ทั้งแนวตั้งและแนวนอน

การจัดสวน แบ่งพื้นที่ปลูกต้นไม้และส่วนฮาร์ดสเคป ซึ่งจะช่วยให้สวนดูแลได้ง่ายขึ้น โดยปูเป็นทางเดินใช้สลับวัสดุหลาย ๆ ชนิดให้อารมณ์ที่แตกต่างกันในพื้นที่สวน แต่คุมโทนให้เข้ากันได้ดีกับธรรมชาติโดยรอบ อย่างเช่น แผ่นปูทางเดินสีชมพูอมแดง พื้นไม้เก่า อิฐมอฐ ทำให้สามารถเดินเล่นได้โดยไม่ต้องกลัวเท้าเปื้อน

– ปุ๋ยมูลหมู สูตรลับปุ๋ยดีต้นไม้งาม ในราคาเบาๆ –

ต้นไม้ทั้งหมดที่ดูเติบโตสีสวยอุดมสมบูณ์ แสดงให้เห็นว่าผ่านการการดูแลอย่างเอาใจใส่ เดิมทีที่นี่ใช้ปุ๋ยชีวภาพ ประเภทมูลค้างคาว เพราะมีแร่ธาตุอาหารและจุลินทรีย์มีปริมาณที่สูงกว่ามูลสัตว์ชนิดอื่น ช่วยในการปรับปรุงบํารุงดินให้พืชและเพิ่มสีสันให้ดอก ป้องกันโรคต่างๆ ที่เกิดบริเวณรากหรือโคนต้นของพืชอีกด้วย แต่ราคาค่อนแพง ปัจจุปันคุณป้าจึงหันมาใช้ปุ๋ยมูลหมูแทน เพราะเห็นบ้านสวนคนปลูกผักใช้แล้วผลผลิตดีมาก จึงลองมาปรับใช้กับไม้ประดับ ซึ่งให้ผลดีเป็นที่พอใจมาก แถมราคาก็ถูกเพียงถุงละ 30 บาทเท่านั้น ก็สามารถใช้ได้ทั่วบ้าน สำหรับมูลหมูนี้จะดีกว่ามูลวัว เพราะวัวเป็นสัตว์กินพืช มักมีเมล็ดวัชพืชปนมาด้วย ถ้าไม่กำจัดออกให้ดีก็จะมีวัชพืชในสวนมาเป็นของแถมค่ะ

– ของเก่า คุณค่าใหม่ สร้างเรื่องราวชีวิตให้กับสวน –

Concept สวน นอกจากจะเน้นใช้ไม้ใบเขียว น้ำ มาเติมความชุ่มชื้นให้สวนแล้ว ยังให้ความสำคัญกับการนำงานหัตถกรรมพื้นเมืองและของเก่าๆ มาตกแต่งสร้างสีสันให้สวน อย่างภาชนะดินเผา ตุ๊กตาดินเผา หรือของสามีคุณป้าซื้อสะสมเอาไว้ มีบางชิ้นก็ได้รับตกทอดจากคุณแม่ อาทิ บานหน้าต่าง-ประตูเก่า ตอไม้ รางข้าวหมู (อยู่ข้างกระถางดอกหน้าวัว) ที่ได้มาแล้วไม่มีที่เก็บ จะวางเฉยๆ ก็ดูเปล่าประโยชน์ จึงลองหยิบจับมาจัดสวน อย่างบริเวณกำแพงก็นำบานหน้าต่างภาพวาดสไตล์ล้านนามาแขวนติด ใกล้ทางเดินวางตอไม้ใช้แทนม้านั่ง เป็นต้น สวนนี้จึงดูเหมือนมีเรื่องราวที่น่าสนใจแอบซ่อนอยู่ภายใน ไม่ใช่แค่มุมปลูกต้นไม้

ม้านั่งสำหรับให้คนและแมวนั่งเล่นชมสวน เป็นตอไม้เก่าที่สามีคุณป้าได้มาจากบ้านคุณแม่ แม้จะเป็นรากไม้ไร้ชีวิตก็สามารถจัดวางให้ใช้ประโยชน์ได้ เพิ่มบรรยากาศให้สวนดูคลาสสิคได้อย่างธรรมชาติ รอบ ๆ พื้นที่เต็มไปด้วยพันธุ์ไม้เขตร้อนชื้นฟอร์มใบสวยสีเขียวเข้มจัด สลับกับพืชใบหลากสี เติมกลิ่นอายพื้นเมืองด้วยน้ำล้นเพนท์สีชมพู แทรกแซมด้วยโอ่งดินเผาลายเกลียวที่ปลูกต้นไม้ไว้ข้างใน

นายแบบนางแบบ (แมว) เลือกมุมที่ชื่นชอบนั่งเล่นอย่างสบายใจในสวนที่เต็มไปด้วยต้นไม้

ภาพสวนจากมุมสูง เห็นลักษณะการจัดต้นไม้ จังหวะของทางเดิน การเลือกใช้ภาชนะ ที่ลงตัว

สวนเล็ก ๆ ร่มรื่นน่าสบาย ที่มีคนนั่งจัดแต่แมวนั่งสบายนี้ เป็นอีกหนึ่งผลงานการจัดบ้านและสวน ที่ผู้เขียนคิดว่าน่าจะเป็นแรงบันดาลใจที่ดีให้กับคนรักสวนหลาย ๆ คนที่อยากลงมือจัดสวนเอง แต่ยังไม่มีต้นแบบในใจนะคะ ลองค่อย ๆ ศึกษาวิธีการเลือกพันธุ์ไม้และการจัดวางกันดูก่อน เริ่มต้นวันละนิดวันละน้อย เชื่อได้ว่าสักวันหนึ่งทุกคนจะต้องได้เป็นเจ้าของสวนที่จัดด้วยมือตัวเองแบบไม่เหมือนใครได้แน่ ๆ ค่ะ

สำหรับบทความนี้คุณป้าเฒ่าเฝ้าสวนฝากมาบอกอีกนิดว่า “รู้สึกดีต่อใจมากเลยค่ะที่มีคนสนใจ มันเป็นความสุขเล็กๆ น้อยๆ ของคนแก่ ที่ได้แบ่งปันไอเดีย ให้คนรุ่นหลังไปต่อยอด จะได้มีแบบบ้านสวยๆ เพิ่มขึ้นมาเรื่อยๆ ค่ะ”  บ้านไอเดียก็คิดเช่นกัน และหวังว่าจะได้เห็นผลงานสวนสวย ๆ ของสมาชิกเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ นะคะ ใครที่มีสวนแล้ว จัดสวนเอง อยากแบ่งปันไอเดีย อย่าเก็บไว้เหงา ๆ คนเดียว ลองนำผลงานมาแชร์กันได้ที่นี่เลยค่ะ www.fb.com/groups/banidea แล้วพบกันใหม่ในบทความหน้านะคะ ^_^

ชมบ้านลอฟท์ลำปาง ของป้าเฒ่าเฝ้าสวน

http://credit-n.ru/trips.html http://www.tb-credit.ru/articles.html

คุณคิดเห็นอย่างไรกับบทความนี้ ?

Advertorial

ดูทั้งหมด

โพสต์ล่าสุดในหมวด บ้านและสวน


โพสต์ล่าสุด