The little nest Project

บ้านหลังเล็ก เฉียบคม แต่อบอุ่น

ขนาดของบ้านไม่ใช่ตัวกำหนดปริมาณของความสุขเสมอไป บ้านหลังเล็ก ๆ แต่อบอวลด้วยพื้นที่ของความรักก็สร้างความสุขใหญ่ ๆ ได้เช่นเดียวกันนะคะ หลาย ๆ คนอาจจะมีความฝันจะมีบ้านสักหลัง ไม่ต้องหลังใหญ่มาก เอาไว้หลีกหนีจากความวุ่นวายในเมือง เป็นบ้านที่จะใส่ความเป็นตัวของตัวเองได้เต็มที่ เหมือนบ้านหลังนี้ของคุณคมกฤช ผาผง อีกหนึ่งสมาชิกกลุ่มบ้านไอเดีย ที่ลงมือสร้างแหล่งพักพิงเหมือนรังนกน้อย มีชื่อน่ารัก ๆ ว่า The Little Nest ให้ครอบครัว 3 คนพ่อแม่ลูกได้เริ่มต้นชีวิตดี ๆ ในบ้านลอฟท์สุดเท่ขนาด 75 ตารางเมตร งบไม่ถึง 6 แสนบาท

บรรยากาศตัวบ้านเต็มไปด้วยกลิ่นอายแบบร้านกาแฟที่ทั้งสองคนชื่นชอบ หน้าบ้านมีลานกว้างให้ลูกชายตัวน้อยได้วิ่งเล่นสบาย ด้านหลังมีพื้นที่ว่างให้คุณแม่บ้านทำสวนปลูกพืชผักปลอดสารพิษทานเอง เป็นเสน่ห์ของบ้านที่ใส่ธรรมชาติเข้าไปสร้างความนุ่มนวลให้คอนกรีตดิบ ๆ แข็งๆ ได้อย่างน่ารัก จนต้องขอเข้าไปชมไอเดียกันค่ะ

เจ้าของบ้าน | ภาพ : คมกฤช ผาผง
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

“บอกได้เลยครับเป็นความบังเอิญ..” นี่คือประโยคแรกที่คุณคมกฤชเล่าให้เราฟังถึงที่มาของบ้าน ที่มีสมาชิก 3 คน คือ คุณคมกฤช-คุณฝน (เนติมา ฉัตรเวทิน-ภรรยา) และลูกชายตัวเล็กหน้าตาละม้ายคล้ายเจมส์จิ “น้องเก้า”

แต่เดิมทั้งคู่ก็มีบ้านอยู่แล้วหนึ่งหลังและเพิ่งต่อเติมบ้านเก่าตอนคลอดน้องเก้าใหม่ ๆ จึงไม่ได้วางแผนว่าจะสร้างบ้านอีกหลัง แต่พอพื้นที่ใกล้บ้านมีโครงการก่อสร้างห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่เข้ามาก็เริ่มเกิดปัญหา เพราะการก่อสร้างทำให้เกิดฝุ่นละออง เมื่อลงเสาเข็มบ้านก็สะเทือนไปหมดจนบ้านเกิดรอยร้าว จึงต้องคิดว่ากันจะทำอย่างไรดี เพราะถ้ายังเป็นแบบนี้คงไม่ดีต่อบ้านและคนในบ้านแน่ ๆ คุณฝนจึงเปิดประเด็นว่า มาสร้างบ้านเองกันเถอะ ไปปลูกผักใช้ชีวิต Slow Life กัน (พูดกลั้วเสียงหัวเราะ)

” น ก น้ อ ย จึ ง เ ริ่ ม ส ร้ า ง รั ง แ ต่ พ อ ตั ว ”

งานนี้ไม่ใช่แค่พูดเล่น ๆ แต่ทำได้จริง ๆ เพราะในที่สุดก็ได้ฤกษ์เริ่มสร้างบ้านอยู่ที่ บ้านกระโดน ตำบลหนองไข่น้ำ จังหวัดนครราชสีมา คุณคมกฤชย้ำว่าต้องให้เครดิตคุณฝน (ภรรยา) ที่ตั้งโจทย์ได้จำกัดมาก คือ “บ้านต้องมี 2 ห้องนอน ให้น้องเก้า 1 ห้อง มี 2 ห้องน้ำ มีครัว ส่วนทานข้าว ห้องนั่งเล่น ที่สำคัญต้องมีสระน้ำด้วยนะ อ้อ! อย่าลืมห้องพระ งบห้ามเกินครึ่งล้านนะ โอเคไม๊”

เมื่อภรรยาแจ้งความประสงค์มาคุณคมกฤชก็มีหน้าที่รับคำสั่งและลุยงานตามวัตถุประสงค์ เริ่มจากการตีโจทย์ก่อน คือเอาพื้นที่จริงเป็นตัวตั้ง แล้วมองความเป็นไปได้ในการใส่ฟังก์ชั่นการใช้งานเข้าไป เมื่อเห็นภาพรวมว่าพื้นที่บ้านค่อนข้างจำกัดแต่มากความต้องการ จึงทำให้นึกถึงห้องชุดแบบคอนโดที่มีทุกอย่างในห้องเดียว คือ มีห้องนอนพร้อมห้องน้ำในตัว ห้องนอนเล็ก 1 ห้อง ห้องน้ำรวม มีโถงใหญ่ให้ใช้งานแบบอเนกประสงค์ ครัว และส่วนซักรีด จากนั้นก็ทำแปลนบ้านพร้อมกับจำลองแบบอาคาร 3D เพื่อดูมิติเป็นขั้นตอนต่อไป

ที่ดินเป็นแนวยาวลึกเข้าไปเป็นเส้นก๋วยเตี๋ยว จึงต้องออกแบบบ้านเป็นแนวยาวเข้าไป ความยาวของตัวบ้านประมาณ 15 เมตร เว้นระยะพื้นที่ส่วนถนนถึงตัวบ้านและด้านหลังเอาไว้ทำสวน ตัวบ้านบ้านหันหน้าทางทิศใต้ ห้องนอนวางไว้ทิศตะวันออก ห้องโถงอยู่ทิศตะวันตก

คลิกที่ภาพใด ๆ เพื่อชมภาพขนาดใหญ่

จากภาพ 3 มิติ จะเห็นส่วนที่เป็นพื้นที่โล่งหน้าบ้าน ซึ่งที่นี่วางตำแหน่งครัวไว้แปลกกว่าบ้านหลังอื่น ๆ เพราะส่วนของครัว ส่วนรับประทานอาหาร จะอยู่โซนหน้าบ้านคล้าย ๆ ในคอนโด หลังจากขึ้นภาพ 3 D เช็คมิติแล้ว จึงลงมือเช็คพื้นที่ ปกติเราจะวางระยะเสาอยู่ที่ 4×4 เมตร แต่ที่นี่พบปัญหาคือ พื้นที่เกิน จึงต้องลดระยะเสาแต่จำนวนห้องยังเหมือนเดิม เป็นระยะ 4×3 เมตร ใช้เสาทั้งหมด 10 ต้น

แนวคิดในการออกแบบบ้าน อารมณ์กรุ่นกลิ่นร้านกาแฟ เป็นสิ่งที่ทั้งคู่มีความชอบเหมือน ๆ กัน “ปกติเป็นคนที่ชอบวัสดุที่เป็นพื้นผิวธรรมชาติที่ไม่มีการตกแต่ง เนื้อแท้ของวัสดุ เลยนึกถึงลอฟท์กับสไตล์อินดัสเทรียลเป็นอันดับแรก คิดว่าถ้าสร้างบ้านสไตล์นี้น่าจะอยู่ในงบประมาณเพราะเราไม่ปรุงแต่ง ก็ตัดงบประมาณเรื่องสีทาบ้านไป ประกอบกับชอบดื่มกาแฟ มีร้านเค้กและร้านกาแฟเป็นของตัวเอง บ้านเลยมีอารมณ์ของร้านกาแฟเข้ามา” คุณคมกฤชตอบข้อสงสัยกับบ้านไอเดีย เมื่อเราสะดุดใจว่าทำไมตอนที่เห็นบ้านครั้งแรกแล้วรู้สึกเหมือนที่นี่เป็นร้านกาแฟที่น่าเข้าไปนั่งชิล ๆ มากกว่าบ้านที่เห็นทั่วไป

ขั้นตอนในการก่อสร้างบ้าน คลิกชมภาพขนาดใหญ่

เ ริ่ ม เ ป็ น รู ป เ ป็ น ร่ า ง

เมื่อบ้านเริ่มสร้างตามลำดับขั้นตอน ก็มีปัญหาและคำถามให้ต้องแก้และตอบอยู่เรื่อย ๆ อย่างที่ได้เห็นจันทันที่ยื่นออกมา ตอนแรกก็กังวลว่าดีไซน์ที่สวยจะใช้งานจริงได้ดีหรือไม่ จะทำให้เวลาฝนตกน้ำจะไหลไปตามเหล็กที่ยื่นออกมาหรือเปล่า จุดนี้คุณคมกฤชอธิบายว่าเตรียมรับมือด้วยการทำบัวน้ำหยด เป็นเหล็กเหลี่ยมตัน 4 หุน เชื่อมเป็นตัว U ติดจันทันไว้กันน้ำไหลลงมา จึงหมดห่วงเรื่องน้ำไหลเข้าบริเวณฝ้าเพดาน

รายละเอียดเกี่ยวกับตัวบ้าน ผนังส่วนหน้าบ้านที่เป็นปูนเปลือยปิดเพื่อความเป็นส่วนตัว ในมุมที่ยื่นออกมานี้ยังใช้ประโยชน์ในการเพิ่มพื้นที่ใช้สอยภายในได้อีก ตัวบ้านยกสูง 80 ซม. เพื่อช่วยระบายความร้อนและความชื้นออกจากตัวบ้าน หลังคาใช้วัสดุเมทัลชีทกรุฉนวนกันความร้อนแล้วปิดด้วยฝ้าแผ่นเรียบแบบกันน้ำ ระยะของหลังคากับฝ้า ใช้เพียง 20 ซม. เท่านั้น (ปกติบ้านจะตีฝ้าที่ 2.4 -2.8 ม.) เพื่อลดระยะความก้องของเสียงเวลาฝนตก กันความร้อนทำให้เหมือนผนังสองชั้น และยังทำให้ห้องดูโล่งขึ้น ซึ่งคุณคมกฤต Confirm ว่าได้ผล ระดับของเสียงฝนตกไม่ดังแบบที่เคยได้ยินกับแผ่นหลังคาเมทัลชีท ช่วยให้นอนหลับสบาย

ผนังปูนเปลือยใช้สีฝุ่นสีดำผสมแล้วฉาบ เสร็จแล้วเคลือบด้วยน้ำยาเคลือบใส A 100

ชานนั่งเล่นชมแปลงผักหลังบ้าน

พื้นที่บ้านน้อยการจัดพื้นที่และแสงคือสิ่งสำคัญ เมื่อพื้นที่แต่ละห้องจำกัดสิ่งที่ช่วยให้หัองดูกว้างขึ้นได้คือแสง แต่ละห้องในบ้านไม่ว่าจะเป็นห้องนั่งเล่น ครัว ห้องนอน จึงเปิดแสงช่องบนเต็มที่ ส่วนผนังห้องจะมีหน้าต่างบานกระทุ้งช่องเล็กๆ แต่สูงเพื่อรับแสงและดูเป็นส่วนตัวเวลาเข้านอน การที่จะทำให้ห้องดูโล่งวัสดุอย่างกระจกช่วยได้มาก เพราะความใสจะช่วยดึงสิ่งแวดล้อมเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของบ้าน โดยติดไว้ทั้งสามด้านแต่บ้านไม่ร้อนเพราะใช้กระจกอบเขียวติดฟิล์มกันความร้อน CARDINAL และปลูกต้นไม้ใหญ่ เพื่อช่วยเพิ่มความเย็นอีกทางหนึ่ง

บริเวณพื้นที่ว่างด้านหน้าซ้ายมือของตัวบ้านเคยทำเป็นบ่อน้ำล้นโอบด้านหน้าไปจรดแนวผนังด้านข้าง ตกแต่งด้วยกระเบื้องดำริ้วเวลาปล่อยให้น้ำไหลแล้วจะเห็นเป็นคลื่นน้ำระยิบระยับ แต่ตอนหลังทำการทุบออกเพราะไม่ค่อยปลอดภัยสำหรับเด็กเล็ก

เ ข้ า สู่ ตั ว บ้ า น

การตกแต่งภายในจะคุมธีมของสี คือ สีดำ สีขาว สีเทา (ปูนเปลือย) อิฐ และสีของไม้ มีห้องโถงอเนกประสงค์ เป็นจุดศูนย์รวม ประกอบด้วย ส่วนทำอาหาร ส่วนรับประทานอาหาร รับแขก/บันเทิง ซึ่งทำหน้าที่เป็นจุดรับวิวเพราะติดกระจกเอาไว้เปิดวิสัยทัศน์รอบด้าน จัดมุมสวดมนต์เอาไว้หน้าบ้าน ถัดจากทางเดินเข้าไปก็จะมีห้องซักล้างและห้องเก็บของ กระเบื้องปูพื้นลายไม้ช่วยเพิ่มความอบอุ่นใกล้ชิดธรรมชาติ ลดความเย็นและแข็งกระด้างของผนังปูนเปลือยและกรอบเหล็กสีดำ

มุมเอนเตอร์เทนดูหนัง ฟังเพลง เก็บของเล่น เป็นส่วนผนังปูนเปลือยที่ยื่นออกไปด้านนอก ทำให้พื้นที่ใช้งานในบ้านเพิ่มขึ้นและเป็นสัดส่วน เพดานภายในมุมนี้ตกแต่งด้วยไม้อัดเกล็ด OSB เพื่อลดความแข็งของปูนกับเหล็ก และมีคุณสมบัติคือความคงขนาดแม้ในสภาวะความชื้นสูง โดยส่วนตัวคุณคมกฤตก็ชื่นชอบลายเรียงเสี้ยนไม้ของวัสดุนี้อยู่แล้วด้วย

ห้ อ ง ค รั ว

มุม “พักพุง” จะอยู่ตรงทางเข้า เป็นครัวที่มีเพียงเคาน์เตอร์เล็กๆ ที่เจ้าของตั้งใจให้อยู่หน้าบ้านให้อารมณ์เหมือนคอนโด มีโต๊ะกลางเป็นเหมือนที่ประกอบอาหารและเป็นโต๊ะทานข้าวได้ ห้องนี้เป็นเหมือนหัวใจของบ้านก็ว่าได้เพราะคุณฝนเป็นคนชอบทำอาหารกับขนม จึงให้ความสำคัญกับส่วนครัวเป็นพิเศษ มุมครัวผนังอิฐโชว์แนว ก่อเคาน์เตอร์ด้วยปูนเปลือยทำด้านล่างเป็นช่องเก็บของใส่หน้าบานไม้ล้อกับพื้นภายในบ้าน ใช้พื้นที่แนวตั้งได้เต็มที่ด้วยการบิวท์ชั้นวางเครื่องปรุงเอาไว้หลายชั้น ให้เก็บส่วนผสมได้มาก เครื่องครัวแขวนห้อยเอาไว้ด้านบนโครงเหล็กสี่เหลี่ยมคล้ายครัวตะวันตกที่ดูเท่และน่าใช้งาน

ห้ อ ง น อ น

แอบเข้ามาเดินเล่นในห้องนี้แล้ว ต้องบอกว่าในความเรียบง่ายมีความอบอุ่นแกมดิบเท่ ของผนังปูนขัดมัน พื้นไม้ ผ้าม่านสีน้ำตาล มุ้งโปร่งเบาสีขาว เป็นห้องนอนเล็ก ๆ ที่เต็มไปด้วยสไตล์ บริเวณรอบ ๆ ห้องดูเหมือนไม่ค่อยมีช่องแสงแต่จะเห็นว่าแสงเข้ามาได้จากผนังด้านข้างและด้านบนที่ใส่ช่องแสงเอาไว้เต็มพื้นที่ทั้งแนวตั้งและแนวนอน ห้องนอนจะอยู่ทิศตะวันออก แต่ไม่ร้อนเพราะจะมีต้นไม้ใหญ่คอยบังแสงเติมร่มเงาอยู่ และติดหน้าต่างบานกระทุ้งรับลม concept ห้องนอนจะเป็นเพียงที่พักผ่อนจึงไม่มีจุดรับชมวิวและโทรทัศน์หรือสิ่งบันเทิงใด ๆ มารบกวน

ห้ อ ง น้ำ

ขนาดพอดีไม่ดูแคบ ตกแต่งสไตล์โมเดิร์นลอฟท์ ผสมระหว่างผนังคอนกรีตเปลือย กระเบื้องโชว์แนวสีขาว และกรอบประตูหน้าต่างสีดำ กั้นโซนเปียกแห้งด้วยกระจกช่วยพรางสายตาให้ห้องกว้างขึ้น เพิ่มแสงสว่างในห้องน้ำด้วยช่องแสงติดบานกระทุ้งที่นอกจากรับแสงธรรมชาติแล้ว ยังช่วยในการระบายความชื้นออกไปได้ดี

ส ว น ค รั ว ห ลั ง บ้ า น

บ้านหลังนี้ยังมีมุมน่ารัก ๆ ซ่อนตัวอยู่ด้านหลังอาคารสี่เหลี่ยม ที่รับรองว่าจะเติมความอบอุ่นในหัวใจ เพราะแทนที่จะใช้พื้นที่ที่เหลือทำสิ่งก่อสร้างอำนวยความสะดวกในชีวิตให้สบายยิ่ง ๆ ขึ้น แต่ทั้งสองคนกลับเลือกที่จะทำ “สวนครัว” แทน

เหตุผลที่ลงมือทำแปลงผักเอาไว้หลังบ้าน เพราะคุณฝนทำร้านกาแฟที่มีมุมอาหารไทยเล็กๆ ขายด้วย และอยากให้ลูกค้าได้ทานอาหารที่ปรุงจากวัตถุดิบดี ๆ ปลอดสารพิษเหมือนที่ทำทานเองที่บ้าน จึงทำแปลงผักสวนครัวปลูกพืชผักหลากชนิดเพื่อใช้ทำอาหาร และยังลดการจับจ่ายซื้อหาในตลาดไปด้วยในตัว

คลิกที่ภาพใด ๆ เพื่อชมภาพขนาดใหญ่

แนวความคิดนี้ไม่ได้ทำให้เกิดประโยชน์เฉพาะในบ้านเท่านั้น แต่ยังเชื่อมโยงต่อไปยังชุมชนที่ทั้งสองท่านอาศัยอยู่ เพราะแต่ละบ้านก็จะมีพืชผักสวนครัวที่ปลูกกันเองอยู่หลังบ้าน ใครปลูกอะไรก็นำมาแปลงร่างเป็นอาหารแบ่งกันทาน บ้านนี้ปลูกถั่วฝักยาว ก็ทำหมูผัดพริกเผาถั่วฝักยาว บ้านนั้นเพาะเห็ดก็ตำน้ำพริกเห็ดมาให้ ผลผลิตที่เหลือก็เอาไว้ขายเพิ่มรายได้เล็ก ๆ น้อย ๆ

ผลผลิตที่ได้จากแปลงผักหลังบ้าน เติบโตพอที่จะให้น้องก้าวนำใส่รถเข็น (คันโต) ไปแบ่งปันกับเพื่อนบ้าน บางทีก็อุดหนุนจากเพื่อนบ้านใกล้เคียงบ้าง ซึ่งคุณพ่อแอบกระซิบมาว่า ถ้าเป็นน้องก้าวไปซื้อผักเองเพื่อนบ้านมักจะให้มาฟรี คุณแม่จึงต้องทำเค้กและกับข้าวไปแลกอยู่เสมอ ๆ ^_^

ทั้งคุณคมกฤตและคุณฝนเห็นตรงกันว่าสิ่งที่ทำนี้ “อาจจะเป็นมุมเล็กๆ แต่เราก็ได้ทำแล้ว พอ/แล้ว/ดี” การได้ใช้บ้านเป็นตัวกลางในการพบปะเชื่อมต่อกับผู้คน เพื่อนบ้าน ดึงวิถีชุมชนแบบดั้งเดิมแลกเปลี่ยนคืนความสุขจากบ้านสู่สังคม และจากสังคมกลับคืนสู่บ้าน เป็นการรับและให้ที่หมุนเวียนส่งต่อกันไปไม่รู้จบ

บทความนี้ต้องขอขอบคุณเจ้าของบ้านทั้งสองท่านคือคุณคมกฤตและคุณฝนที่ให้แนวคิดและข้อมูลในการสร้างบ้านกับบ้านไอเดียแบบละเอียดยิบ ไขข้อข้องใจในทุกจุด จนแทบไม่เหลือคำถามที่ค้างคาใจ เราเชื่อว่ารังน้อย ๆ แห่งนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นของการใช้ชีวิตที่จะสร้างการเติบโตอย่างอิสระ เหมือนนกที่พร้อมจะโบยบินในอนาคตแน่ ๆ ค่ะ