
บ้านหลังคาจั่ว อสมมาตรไม่มีชายคา
ความประทับใจที่มีต่อบ้านยามแรกเห็น มีผลทำให้เราอยากเข้าไปทำความรู้จักให้มากขึ้น อย่างเช่นบ้านหลังนี้ตั้งอยู่บนบล็อกที่ลึกยาวหน้าแคบใน Northcote ชานเมืองชั้นในของเมลเบิร์น มองแวบแรกจะสะดุดตากับหลังคาจั่วไร้ชายคาสไตล์โมเดิร์นที่องศาลาดเอียงไม่เท่ากัน เหมือนจะสร้างให้ดูแปลก แต่จริง ๆ แล้วยังมีเหตุผลมากมายที่ซ่อนอยู่ เพราะเมืองนี้ภูมิอากาศแบบอบอุ่นค่อนข้างเย็น ในฤดูหนาวที่หนาวเย็นและชื้น ส่วนฤดูร้อนก็ร้อนและแห้งแล้ง จึงต้องสร้างบ้านที่ตอบทั้งโจทย์การใช้ชีวิตและสภาพอากาศไปพร้อม ๆ กัน
ออกแบบ : EME Design
ภาพถ่าย : Tatjana Plitt
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
บ้านนี้สร้างบนเนื้อที่ 525 ตร.ม. หันหน้าแนวทิศตะวันออก-ตะวันตก หลังจากใช้เวลาในการศึกษาบริบทโดยรวมแล้ว จึงออกแบบอาคารหน้าจั่วแบบอสมมาตรองศาแต่ละด้านไม่เท่ากัน ด้านหน้าเป็นที่ว่างสามารถใช้เป็นโรงจอดรถ และพื้นที่พักผ่อนและเก็บของ ดูภายนอกโดดเด่นกับความคมชัดแต่อบอุ่นจากไม้ สะท้อนเสน่ห์ของบ้านเก่าที่อยู่ใกล้เคียง แต่เมื่อเข้าไปด้านในจะพบกับการที่ออกแบบให้เหมาะสมเพื่อจับภาพแสง ทิวทัศน์ และแสงอาทิตย์ตามธรรมชาติอย่างน่าประทับใจ
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
เจ้าของต้องการบ้านที่โปร่ง เบา สะดวกสบาย และปรับใช้ได้ง่าย ภายในจึงจัดแปลนแบบ open plan รวมฟังก์ชันเอนกประสงค์เอาไว้ที่ชั้นล่าง ทั้งห้องนั่งเล่น ห้องทานอาหาร ความโล่งและไม่มีผนังแบ่งกั้นห้องเล็กห้องน้อย ทำให้สมาชิกในบ้านสามารถใช้งานได้พร้อมกัน และปรับเปลี่ยนการใช้งานได้อย่างยืดหยุ่น ชั้นลอยสามารถเปลี่ยนเป็นพื้นที่นั่งเล่นที่สองหรือห้องนอนเพิ่มเติมเพื่อรองรับสถานการณ์ครอบครัวที่เปลี่ยนแปลงไปได้ด้วย
หนึ่งโจทย์นอกจากการใช้งานพื้นที่แล้ว ยังต้องการสร้างบ้านโดยใช้วัสดุที่มีพลังงานต่ำ และมีศักยภาพที่จะพึ่งพาตัวเองได้ด้วย การออกแบบบ้านจึงใช้การผสมผสานระหว่าง Passive Solar และหลักการออกแบบ ‘Passive House’ คำนึงถึงการเดินทางของ น้ำ ลม แสง ให้สอดคล้องตามฤดูกาล เพื่อลดหรือขจัดความจำเป็นในการให้ความร้อนและความเย็นทางกล โดยการสร้างอาคารหน้าจั่วแบบอสมมาตรที่สูงขึ้นด้านเหนือ แล้วใส่หน้าต่างอยู่ในตำแหน่งรับแสงแดด ทิวทัศน์ ในฤดูหนาว เนื่องจากความอบอุ่นจากดวงอาทิตย์ในฤดูหนาวจะถูกเก็บไว้ในกำแพงดินที่ชนกันทางใต้ ช่องแสงที่อยู่รอบ ๆ บ้านยังช่วยลดความจำเป็นในการใช้แสงประดิษฐ์ในระหว่างวันด้วย
โต๊ะทานข้าว เฟอร์นิเจอร์ในพื้นที่นั่งเล่นใหม่ สามารถปรับ เปลี่ยน ยก ย้าย ได้ขึ้นอยู่กับความต้องการใช้งาน และแสงตามฤดูกาล
ในช่วงฤดูร้อน หน้าต่างที่เปิดได้ต่ำทางด้านทิศใต้ของบ้านจะถูกเปิดออกเพื่อไล่ลมร้อน ความสูงจากพื้นถึงหลังคายังเอื้อให้อากาศร้อนลอยตัวขึ้นสู่ที่สูงได้ดี แทบไม่มีความร้อนสะสมในฤดูร้อน และยังมีแนวต้นไม้ช่วยบ้านมีประสิทธิภาพในการลดอุณหภูมิด้วย ทุกรายละเอียดของบ้านแฝงในการจัดการพลังงานผ่านการจัดการแสง เงา ฉนวน การระบายอากาศตามธรรมชาติ ไม่ว่าฤดูไหน ๆ ก็เตรียมพร้อมรับมือให้อาศัยอยู่ได้สบายๆ
ห้องครัวก็มีช่องแสงและประตูที่จะนำแสงเหนือ และการเชื่อมต่อภายนอกเข้ามาสู่ใจกลางบ้าน ขณะทำครัวจึงมองเห็นวิวได้รอบด้านแบบไม่ขาดการติดต่อ ฟังก์ชันครัวมีเคาน์เตอร์ที่จัดไม้ชิดมุม มีไอส์แลนด์เตรียมอาหารที่ไม่กินพื้นที่มาก นอกจากนี้ก็มีโต๊ะรับประทานอาหารที่สามารถปรับเปลี่ยนเป็นโต๊ะทำงานได้ด้วย
ห้องนอนในชั้นบนก็ยังคงคอนเซ็ปเพดานที่เอียงในองศาไม่เท่า ทำให้ห้องนอนธรรมดาดูพิเศษมากกว่าเดิม พร้อมกับหน้าต่างที่มีขนาดและรูปร่าง ๆ ต่างๆ กัน สามารถมองเห็นวิวในมุมที่ต้องการและไม่ขาดแสงสว่าง
บ้านไอเดียแชร์ไอเดีย : การสร้างรูปแบบอาคารที่เต็มไปด้วยวัสดุกระจก มีจุดประสงค์เพื่อให้ผนังใส ๆ นี้เป็นจุดเปิดรับแสง ลม และเป็นตัวช่วยเบลอขอบเขตการใช้งานภายในออกสู่ภายนอก เปิดมุมมองให้ดื่มด่ำบรรยากาศจากวิวธรรมชาติไปพร้อม ๆ กันด้วย แต่การใส่กระจกในบริเวณกว้างจะมีข้อเสียอยู่บางประการ อาทิ ความเป็นส่วนตัวที่ลดลง และการติดตั้งในจุดที่ไม่เหมาะสมจะทำให้รับแสงได้มากจนบ้านร้อนอยู่ไม่สบาย โดยเฉพาะบ้านในเขตร้อนควรศึกษาทิศทางการเดินทางของแสง และควรเลือกกระจกที่มีคุณสมบัติสะท้อนแสงได้ดี จะทำให้ได้บ้านที่สว่างลดการใช้ไฟฟ้าได้ในช่วงกลางวันแต่ไม่ร้อนจนเกินไป
|