บ้านคอนกรีตพรางตัวในธรรมชาติ
Casa Fortunata เป็นหนึ่งในโครงการบ้าน ที่ออกแบบโดยสถาปนิกLuciano Lerner Basso ตั้งอยู่ใน Caxias do Sul ในรัฐ Rio Grande do Sul ประเทศบราซิล มองดูเผิน ๆ ก็เหมือนไม่มีอะไรพิเศษ ด้วยรูปลักษณ์สี่เหลี่ยมและคอนกรีตดิบๆ ไม่มีสีสัน แต่เพราะสิ่งนี้กลับทำให้บ้านผสมผสานกับภูมิทัศน์โดยรอบและดึงแรงบันดาลใจจากรูปทรง วัสดุเรียบง่าย การออกแบบก่อสร้างที่เคารพบธรรมชาติ ทำให้สถาปนิกได้รับรางวัลหลายรางวัล Basso จึงเป็นหนึ่งในสถาปนิกชาวบราซิลที่โดดเด่นน่าจับตามองในบรรดาสถาปนิกรุ่นใหม่
ออกแบบ: Luciano Lerner Basso
ภาพถ่าย : Andre Mortatti
เนื้อหา: บ้านไอเดีย
บ้านขนาด 240 ตร.ม. นี้ ตั้งอยู่ทางตอนใต้สุดของบราซิล รอบๆ บริเวณนี้มีต้น Araucaria Angustifolia ขนาดใหญ่อยู่เต็มไปหมด เนื่องด้วยธรรมชาติที่สมบูรณ์และข้อจำกัดของพื้นที่ จึงต้องมีความระมัดระวังในการออกแบบและการกำหนดกระบวนการก่อสร้างที่แม่นยำ เมื่อศึกษาบริบทแวดล้อมอย่างดีแล้ว นักออกแบบจึงตัดสินใจแทรกตัวบ้านเข้าไปในภูมิทัศน์ โดยวางให้เข้ากับโครงสร้างตามธรรมชาติของภูมิประเทศ ให้สร้างผลกระทบต่อภูมิประเทศน้อยที่สุด ตัวบ้านถูกยกสูงด้วยเสาคอนกรีต หินถูกนำมาใช้ในการก่อสร้างกำแพงกันดินและองค์ประกอบภูมิทัศน์ พืชพรรณพื้นเมืองได้รับการอนุรักษ์ไว้เกือบทั้งหมด หากต้องการรื้อบ้านออกภูมิประเทศดั้งเดิมก็จะยังคงสภาพเดิมเหมือนไม่มีร่องรอยของการก่อสร้างใดๆ
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
มุมมอง Bird’s-eye view จะเห็นตัวอาคารเป็นรูปร่างสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่แบ่งออกเป็นสี่ช่องเท่า ๆ กัน และมีส่วนหนึ่งของหลังคาที่มีต้นไม้ทะลุขึ้นมา บ้านจึงเหมือนพรางตัวอยู่กลางทิวไม้
แนวคิดในการสร้างบ้านอกจากจะสร้างอย่างเคารพธรรมชาติแล้ว ยังต้องการรวมจิตวิญญาณของบ้าน คน และ ธรรมชาติเข้าด้วยกันอย่างแนบสนิท จึงใช้ประโยชน์จากต้น Araucária ขนาดใหญ่ สำหรับโครงการทางสถาปัตยกรรม โดยการออกแบบให้ส่วนหนึ่งของบ้านเป็นพื้นที่เปิดออกสู่ท้องฟ้า (Open Space) ล้อมต้นไม้เอาไว้แบบไม่ต้องตัดทิ้ง ด้วยเหตุนี้จึงทำให้มั่นใจได้ว่าบ้านจะเหมือนกับส่วนหนึ่งของธรรมชาติอย่างสมบูรณ์
สำหรับเรื่องของฟังก์ชัน เจ้าของบ้านนี้เป็นคู่รักหนุ่มสาวจึงต้องการความเรียบง่าย แต่ทันสมัยและยังคงความสะดวกสบายไม่ต้องดูแลมาก ที่ชั้นล่างหลังจากขับรถตามทางเนินที่คดเคี้ยวมาจะมีที่จอดรถ เข้ามาในบ้านจะเป็นห้องโถงและห้องซักรีด ในระดับชั้นบน เป็นการรวมตัวทางเรขาคณิตของพื้นที่สี่เหลี่ยม ซึ่งจัดแปลนแบบ open plan แต่มีฉากกั้นแยกระหว่างหน้าที่ของการอยู่อาศัย การทำงาน และห้องนอน ไม่มีทางเดินตันหรือพื้นที่ปิด จึงสามารถมีความต่อเนื่องลื่นไหล เข้าถึงกันได้ง่ายแต่ก็ยังรู้สึกถึงขอบเขตของแต่ละฟังก์ชันที่ถูกแบ่งไว้แบบหลวมๆ
ในพื้นที่ใช้งานสาธารณะหลักๆ รวมเอาพื้นที่นั่งเล่นกับโต๊ะทานข้าวไว้ด้วยกันในห้องโถงใหญ่ หลังโต๊ะทานข้าวมีผนังคอนกรีตดิบๆ โชว์ร่องรอยแม่แบบไม้ ซึ่งจะแบ่งเป็นพื้นที่ครัวขนาดกะทัดรัด ไม้ที่ใช้ในแบบหล่อคอนกรีตจะไม่ทิ้ง แต่ถูฏนำมาปรับแต่งแล้วปูพื้นบ้านเป็นลานเชื่อมต่อบ้านที่ด้านหลัง ในส่วนผนังห้องเป็นกระจกบานเลื่อนขนาดใหญ่ทั้งสองด้าน ช่วนขยายห้องนั่งเล่นไปสู่ภูมิทัศน์ หากไม่มีม่านหรือสิ่งกีดขวางการมองเห็นระหว่างภายในและภายนอก เจ้าของบ้านก็จะได้สัมผัสกับธรรมชาติได้อย่างเต็มที่ ขณะที่อยู่ในบ้านก็รู้สึกเหมือนอยู่ในป่าด้วย
วัสดุหลักที่ใช้ในบ้านจะเป็นคอนกรีตหล่อในที่ ได้รับแรงบันดาลใจจาก Bauhaus Style ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้าง ในส่วนปิด ในขั้นบันได และแม้แต่ในเฟอร์นิเจอร์ที่บิลท์อิน คอนกรีตเป็นวัสดุที่มีอายุเก่าแก่และมีความสวยงามเช่นเดียวกับธรรมชาติ ทนทานต่อสภาพอากาศเลวร้าย และบำรุงรักษาน้อย แม้จะอยู่ในความชื้นของป่าก็ตาม นอกจากนี้ยังเป็นระบบที่พบได้ทั่วไปในภูมิภาคนี้ โดยมีแรงงานที่มีทักษะจำนวนมากและต้นทุนการก่อสร้างต่ำกว่าระบบอื่นๆ ที่มีคุณสมบัติเหมือนกัน โครงสร้างที่แสดงออกถึงความดิบและเผยให้เห็นขั้นตอนการก่อสร้างที่แม่นยำ และยังแสดงให้เห็นถึงความไม่สมบูรณ์ (ที่สมบูรณ์แบบ) ของงานแฮนด์เมดอีกด้วย
ห้องนอนที่บรรยากาศราวกับอยู่ในสวรรค์ เพราะผนังกระจกที่เปิดออกได้กว้างทำให้เหมือนห้องไร้ผนัง เปิดมุมมองออกสู่ธรรมชาติเต็มพิกัด จากจุดนนี้จะได้รับทั้งลม แสงสวยๆ วิวต้นไม้ อากาศบริสุทธิ์ เสียงของนกและสัตว์นานาที่อาศัยอยู่ในบริเวณนี้ แม้วันที่อากาศไม่เป็นใจก็ยังซึมซับความงดงามของธรรมชาติได้ เป็นการใส่ความสัมพันธ์ระหว่างระนาบ ช่องว่าง แสง ภูมิทัศน์ และพื้นผิว สะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างบ้านกับ มนุษย์ กับธรรมชาติได้เป็นอย่างดี