บ้านวัสดุง่าย ๆ ที่ปรับให้เข้ากับอากาศร้อนชื้น
บางครั้งบ้านที่มี “ความธรรมดา” ก็เพียงพอสำหรับการใช้ชีวิต แต่ท่ามกลางสิ่งที่ดูเรียบง่ายนั้นไม่ได้หมายความว่าจะไม่มีคุณภาพ ในทางกลับกัน เราสามารถใส่ความสะดวกและสบายตามแบบที่ต้องการได้ อย่างบ้านของเกษตรในเวียดนามหลังนี้ ก็เกิดจากการเรียนรู้สภาพแวดล้อมที่ธรรมดาโดยรอบแล้วนำมาปรับใช้ โดยสถาปนิกสังเกตว่ารูปแบบของบ้านในแถบชานเมือง มักจะมีสิ่งที่เหมือนกันคือพื้นที่ที่กว้างขวางเนื่องจากราคาที่ดินถูก รูปทรงบ้านบ้านทรงกล่องขนาดเล็กที่ตั้งอยู่ลึกเข้าไปในบ้าน และระนาบแนวนอนขนาดใหญ่ที่โดดเด่น และทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์สูงสุด จึงนำสิ่งเหล่านี้มารวมกัน แต่พัฒนาขึ้นให้อยู่สบายใช้งานสะดวก
ออกแบบ : studio anettai
ภาพถ่าย : Hiroyuki Oki
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
บ้านหลังเล็กๆ ขนาด 62 ตารางเมตรนี้ ตั้งอยู่ ในเมืองบ่าเรีย เมืองวุงเต่า ห่างจากนครโฮจิมินห์ 130 กิโลเมตร ท่ามกลางทุ่งเกษตรกรรมที่กว้างใหญ่ซึ่งรายล้อมไปด้วยสวนยางและพริกไทย เนื่องจากที่ตั้งอันห่างไกลประกอบกับงบประมาณเพียงหลักแสนบาท จึงต้องใช้วัสดุและเทคนิคทั้งหมดที่หาในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์สูงสุด และผสมผสานเข้ากับองค์ความรู้ด้านสถาปัตยกรรม เพื่อสร้างที่อยู่อาศัยให้กว้าง ราคาถูกที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
เจ้าของบ้านตั้งเป้าที่จะสร้างสภาพแวดล้อมที่กว้างขวาง เต็มไปด้วยโอกาสในการใช้ชีวิตบนพื้นดิน เมื่อรวมเข้ากับการสังเกตรูปทรงบ้านเกษตรกรแถบนี้ ทำให้สถาปนิกออกแบบบ้านชั้นเดียวทรงกล่องเรียบง่าย มีระนาบแนวนอนขนาดใหญ่เรียงยาวแบบหน้ากระดาน ก่อผนังด้วยบล็อกคอนกรีต ไม่ฉาบทับ ไม่ทาสี พื้นปูนเปลือย ทำให้ประหยัดรายจ่ายส่วนนี้ไปได้มาก ส่วนหลังคาเป็นแบบเพิงหมาแหงนยื่นยาวออกมาด้านหน้าเพื่อป้องกันแดดและฝน ในขณะที่ด้านข้างก็มีหลังคาเหล็กลอยตัวยื่นออกมาเพื่อสร้างห้องอาหารและห้องครัวแบบกึ่งกลางแจ้ง ตัวบ้านใช้เพียง 5% ของพื้นที่ทั้งหมด และ 95% ที่เหลือสามารถปรับเปลี่ยนการใช้งานได้ในอนาคต
ท่ามกลางความธรรมดานี้ เราจะเห็นสิ่งที่ไม่เหมือนบ้านชาวสวนทั่วไป ด้วยผนังกระจกที่เป็นประตูบานเลื่อนขนาดใหญ่ระหว่างเสา ส่งเสริมการระบายอากาศตามธรรมชาติ รับแสง ขยายพื้นที่นั่งเล่นให้กว้างขึ้นและมองเห็นทิวทัศน์โดยรอบได้อย่างลงตัว ทำให้ง่ายต่อการเข้าถึง ผู้สูงวัยก็อยู่ได้สบายๆ ระหว่างผนังกับหลังคาทางด้านหลังบ้านยังแทรกด้วยกระจกตลอดแนว ทำให้บ้านได้รับแสงแบบไม่ร้อน ระบบหลังคาสองชั้นมีฝ้าเพดานทำจากไม้ไผ่สานขัดแตะกรุ ช่วยลดปริมาณรังสีความร้อนจากดวงอาทิตย์ และลดความเสี่ยงต่อการรั่วไหลของน้ำได้อย่างมาก
ภายในบ้านตกแต่งง่ายๆ ด้วยงานจักสาน อาทิ โคมไฟ ตะกร้า แทรกต้นไม้เขียวๆ เป็นระยะให้รู้สึกสดชื่น มุมนั่งเล่นวางเก้าอี้เปลนอนแบบเก้าอี้ชายหาดเอาไว้ให้เอนหลังสบายๆ ส่วน ในโซนห้องนอนก็มีเพียงแค่เตียงไม้เตี้ยๆ เหมือนแคร่เอาไว้นอนพักผ่อน แต่เพดานรอบๆ ห้องนอนจะมีราวเหล็กติดผ้าม่านสีนวลๆ เมื่อปิดม่านรอบด้านแล้ว กลับทำให้บรรยากาศหรูหราราวกับเป็นบ้านพักตากอากาศในรีสอร์ททีเดียว
ในส่วนของโซนกลางแจ้ง สามารถใช้เวลาทำสวนปลูกต้นไม้ได้นานๆ แม้แดดจะแรง เพราะมีโครงสร้างช่วยพรางแสง โดยการวางเสาเหล็กจำนวนมากในรูปแบบตาราง ฝังลงในฐานรากคอนกรีตที่มีความลึกเพียงพอที่จะไม่ต้องมีคานพื้น และมัดเชือกที่สามารถติดตั้งผ้าใบโปร่งแสงได้ ผ้าสี่เหลี่ยมสีดำที่ถอดออกได้นี้ สามารถถอดออกย้ายที่ได้อย่างง่ายดาย เพื่อสร้างร่มเงาตามต้องการตามมุมของดวงอาทิตย์ที่เปลี่ยนไป จากทิศใต้เป็นทิศเหนือในช่วงฤดูแล้งและฤดูฝน
จากเริ่มแรกที่ดูโล่ง ปัจจุบันพื้นที่กลางแจ้งค่อยๆ เต็มไปด้วยต้นไม้นานาชนิดที่ลงมือปลูก ในขณะที่พืชที่กินได้กำลังเติบโตในระบบนิเวศในท้องถิ่น ในวันที่ลมดีๆ อากาศไม่ร้อนก็เปลี่ยนบรรยากาศมานอนรับลมในเปลญวนที่ผูกติดระหว่างเสา แค่นี้ก็มีชีวิตธรรมดาที่แสนสุข
แปลนบ้าน
