บ้านมินิมอลประหยัดพลังงาน

ปัญหาสิ่งแวดล้อมรวมถึงภาวะโลกร้อนในปัจจุบัน มีความหมายต่อวิธีที่เราสร้างที่อยู่อาศัยและการใช้ชีวิตว่าจะเป็นไปในทิศทางไหน บ้านจึงควรตอบสนองการใช้งานด้วยวิสัยทัศน์ใหม่ๆ ที่ตั้งคำถามโดยตรงต่อการเปลี่ยนแปลงด้านพลังงาน ว่าเราจะสามารถลดความร้อนในบ้านได้อย่างไร เพิ่มความอบอุ่นในช่องทางไหน โดยที่ไม่ทำร้ายโลกและไม่เพิ่มค่าใช้จ่ายสำหรับการซื้อหาพลังงานมาใช้ในชีวิตประจำวัน หลังจากที่สถาปนิกร่วมกันพิจารณาสถานการณ์การอยู่อาศัย (ในอนาคต) จึงลองหาคำตอบกับ South House ด้วยการออกแบบตัวอาคารที่คำนึงถึง ฤดูกาล จังหวะของวัน ทิศทางของแสง ลม ความร้อน ความเย็น การจัดการพื้นที่และการผลิตพลังงาน แล้วนำมาบูรณาการเข้ากับ “ชีวิตกลางแจ้ง”

ออกแบบ : Woonpioniers
ภาพถ่าย : Henny van Belkom
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

บ้านขนาดพื้นที่ 127 ตารางเมตรหลังนี้ สร้างอยู่ในประเทศเนเธอแลนด์ ทีมงานออกแบบต้องการเน้นเรื่องความเป็นมิตรกับโลกและประหยัดพลังงาน แต่แทนที่จะเพิ่มความยั่งยืนเพียงครึ่งทางผ่านการเลือกใช้วัสดุหรือการติดตั้งที่ชาญฉลาด สถาปนิกกลับเน้นไปที่หลักการพื้นฐานตั้งแต่การร่างภาพแรก ๆ และใช้เทคนิคทางสถาปัตยกรรมให้เต็มที่ ด้วยวิธีนี้ทำให้การเพิ่มความเย็น ลดความร้อน และการผลิตพลังงานของบ้านจึงถูกกำหนดเอาไว้ตั้งแต่แรก

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

บทสรุปออกมาเป็นบ้านรูปทรงสามเหลี่ยมหลังคาปั้นหนาขนาดใหญ่ ที่วางตำแหน่งของบ้านให้รับร่มเงาในฤดูร้อน และเก็บความร้อนจากแสงแดดได้มากในฤดูหนาว โดยมีเฉลียงขยายความกว้างเป็นจุดเด่นที่สุดของบ้าน เพราะมีประตูบานเลื่อนกระจกยาวหลายเมตร ทำหน้าที่ต่อเชื่อมกับภายในบ้านจนเหมือนเป็นพื้นที่เดียวกัน หลังคาที่คลุมเฉลียงทำให้ในตอนเช้าและตอนเย็นบ้านจะค่อย ๆ สว่างขึ้นอย่างนุ่มนวล ลมไหลผ่านเข้าตัวบ้านได้เต็มพิกัด และรับแสงแดดส่องผ่านหน้าต่างที่ผนังด้านข้างด้วย บ้านจึงลดการใช้พลังงานในทุกฤดู

รอบบ้านปูกรวดหยาบสามารถเดินเท้าเปล่าให้เลือดหมุนเวียนในช่วงอากาศอุ่นๆ แต่เมืองไทยคงเดินได้แค่ช่วงเช้าก่อนแดดแรง และช่วงเย็นๆ ที่ความร้อนเริ่มคลายลง

สำหรับแปลนภายในบ้านจะเป็น open plan ดูโล่งกว้างมาก เพราะแทบไม่มีผนังแบ่งกั้นเป็นห้องเล็กห้องน้อย จะเห็นว่าห้องนั่งเล่น ห้องครัว ห้องนอน เปิดโล่งๆ เชื่อมต่อถึงกันได้หมด สเปซในบ้านโล่งกว้างไม่มีอุปสรรคทั้งในแง่ของการใช้งานพื้นที่และสายตา เป็นการตกแต่งแบบโมเดิร์นมินิมอลที่ให้ความรู้สึกสบาย เมื่อมารวมเข้ากับงานไม้ธรรมชาติสีอ่อน ๆ โซฟาหนังสีน้ำตาล ชุดเครื่องครัวไม้ท็อปคอนกรีตสีเทาๆ ยิ่ง feel good

ความร้อนส่วนเกินจะถูกดูดซับโดยพื้นด้านใน ซึ่งทำหน้าที่เป็นตัวสะสมความร้อน และค่อย ๆ คายความร้อนอีกครั้งในเวลาที่อากาศเย็นขึ้น พื้นที่เป็นปูนเปลือยขัดมันเรียบตลอดทั้งผืนก็ทำให้บ้านดูกว้างและเดินได้สบายเท้าไม่ติดขัด

จากบันไดไม้ค่อย ๆ นำทางขึ้นไปชั้นลอย พื้นที่ด้านบนใช้เป็นห้องดนตรีและห้องพักที่เข้าถึงได้ง่าย สามารถปฏิสัมพันธ์ระหว่างชั้นได้ แต่อาจจะดูขาดความเป็นส่วนตัวไปสักนิด

หลังคาใช้พลังงานแสงอาทิตย์สามแผง ด้านหน้าของแผงประกอบด้วยเซลล์สุริยะ และด้านหลังเป็นตัวแลกเปลี่ยนความร้อนที่เชื่อมต่อกับปั๊มความร้อน ด้วยระบบนี้ไฟฟ้าและน้ำร้อน (ประปา) จะถูกสร้างขึ้นพร้อมกัน การติดตั้งทั้งหมดรวมอยู่ในการออกแบบ จึงถูกซ่อนไว้ในมุมที่มองไม่เห็น และสามารถผลิตพลังงานส่วนเกินและจ่ายให้กับโครงการโดยรอบในระหว่างขั้นตอนการก่อสร้างของพื้นที่ใกล้เคียงได้ด้วย