รีโนเวทโกดังให้เป็นบ้าน
หากถามถึงคำนิยามของคำว่า “บ้าน” หลายคนอาจจะบอกว่าคือที่ไหนก็ได้ที่อยู่แล้วรู้สึกสุขใจ ไม่จำเป็นต้องหน้าตาเหมือนบ้านในความคิดของคนอื่นๆ แม้กระทั่งโรงงานร้าง อาคารเก่า ที่ผู้คนมองข้ามก็สามารถนำมาปรับให้กลายเป็นบ้านได้ เราพบว่าในแต่ละประเทศจะมีโกดังโรงงานเก่าถูกทิ้งร้างมากมาย ซึ่งจะมีคนจำนวนหนึ่งที่มองเห็นคุณค่าบางอย่าง แล้วนำมาใส่ฟังก์ชัน ปรับรูปแบบการใช้งาน เปลี่ยนวัสดุบางอย่าง ทำให้ออกมาเป็นบ้านในนิยามใหม่ที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร
ออกแบบ : Breathe
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
โรงงานหรือโกดังเป็นอาคารที่สร้างมาเพื่อรองรับงานอุตสาหกรรม ดังนั้นรูปแบบอาคารจึงเน้นความโปร่งโล่ง โชว์โครงสร้างอาคารและงานระบบ ใช้วัสดุจำพวกเหล็กโลหะที่มีความแข็งแรงเป็นหลัก เน้นใช้ไฟฟ้ามากกว่าแสงธรรมชาติ ความรู้สึกของโรงงานจึงค่อนข้างแข็งกระด้าง การปรับโรงงานมาเป็นที่อยู่อาศัยจึงต้อง “ปรับความรู้สึกและบรรยากาศ” ให้ผ่อนคลายเหมาะกับการอยู่อาศัยในชีวิตประจำวันมากขึ้น
โกดังนี้สร้างตั้งแต่สมัยปี 1960 ค่อนข้างมืดและดูแข็งกระด้าง อันดับแรกของการปรับความรู้สึกจากโรงงานให้เป็นบ้านคือ ต้องมีพื้นที่สำหรับนั่งเล่นผ่อนคลาย อาจจะเป็นภายในตัวบ้านหรือกลางแจ้งก็ได้ สำหรับบ้านนี้เลือกทำทั้งสองอย่าง ด้วยการรื้อหลังคาส่วนหนึ่งของโรงงานออกให้เป็นพื้นที่เปิดโล่งออกสู่ท้องฟ้าหรือ Open Space ปูพื้นด้วยไม้เพิ่มความอบอุ่น ใส่ความสดชื่นกับกระถางต้นไม้ วางเก้าอี้สำหรับนั่งเล่นกลางแจ้งแล้วเชื่อมต่อผ่านประตูกระจกใสนำไปสู่มุมนั่งเล่นข้างใน บริวณนี้ยังเพิ่มการซึมผ่านของแสงแดดในฤดูหนาวและให้ร่มเงาภายในในฤดูร้อน พร้อมๆ กับความมีชีวิตชีวาเพิ่มบรรยากาศความเป็นบ้านในมุมเดียว
บ้านทั่วไปอาจจะเลือกรื้อเพดานออกเพื่อเชื่อมต่อชั้นบนและชั้นล่าง แต่สำหรับบ้านนี้กลับกัน เพราะเดิมเพดานโกดังค่อนข้างสูงอยู่แล้ว จึงกั้นพื้นเพดานบางส่วนเพื่อทำเป็นห้องนอนที่ชั้นบน แต่เว้นพื้นที่ทำ void ต่อเชื่อมจากมุมนั่งเล่น ทำให้เกิดพื้นที่ว่างสูงสองชั้นที่สามารถมองเห็นกันได้ง่าย
สิ่งที่จะเพิ่มความรู้สึกของ “บ้าน” ก็ต้องไม่ขาดห้องทานข้าวและครัวที่เป็นคลังเสบียง สำหรับบ้านนี้จัดให้อยู่รวมกับห้องนั่งเล่นในชั้นล่างต่อเนื่องกันเป็น space เดียวโล่งๆ ขนาดใหญ่ ส่วนธีมการตกแต่งเน้นวัสดุโทนสีเข้มขรึมที่ดูเรียบด้านไม่เน้นความมันวาว โชว์งานระบบสายไฟ ท่อต่างๆ รางเหล็กเหมือนบ้านสไตล์อินดัสเรียล แต่ทุกพื้นที่จะแทรกด้วยงานไม้และอิฐเก่าให้เห็นด้วย
เศษซากของอาคารที่มีอยู่เดิมได้รับการอนุรักษ์เอาไว้ เพื่อแสดงให้เห็นให้เห็นถึงความไม่สมบูรณ์และการสึกหรอของชั้นต่างๆ ที่สะสมนานหลายปี ซึ่งไม่จำเป็นต้องปิดกลบร่องรอยทั้งหมด การคงเหลือเอาไว้ยิ่งทำให้เกิดความ contrast ระหว่างเก่า-ใหม่ ให้บ้านที่มีความน่าสนใจไปอีกแบบ
บันไดที่เพิ่มขึ้นมาและโครงสร้างที่ปรับเปลี่ยนภายในรองรับด้วยเหล็กขนาดใหญ่ ซึ่งเข้ากันได้ดีกับรูปแบบของโรงงานเดิมที่มีเสน่ห์ของความเท่ และยังมีน้ำหนักเบาไม่รบกวนฐานราก ย่นระยะเวลานการก่อสร้าง หน้างานก็สะอาดมากกว่าการเทพื้นด้วยคอนกรีต สำหรับห้องนอนออกแบบให้เปิดโล่งเป็นชั้นลอยไม่มีผนังกั้น สถาปนิกใช้วิธียืมแสงจากด้านล่างและผนังที่อยู่ตรงข้ามก็สว่างเพียงพอในช่วงกลางวัน ให้สะดวกสบายอีกหลายปี แม้จะมีความผันผวนและการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในเมลเบิร์น
บ้านไอเดียแชร์ไอเดีย : การปรับปรุงโรงงานหรือโกดังมาเป็นบ้านนั้น ต้องคำนึงเรื่องแรกคือ ข้อกำหนดตามกฎหมาย เพราะกฎหมายควบคุมอาคารของประเทศไทยนั้นมีการระบุประเภทอาคารที่ต้องมีการควบคุมการใช้ หากเป็นการเปลี่ยนแปลงการใช้อาคาร จากอาคารที่ไม่ได้ควบคุมการใช้ เช่น บ้านพักอาศัย ต้องทำการยื่นขอใบอนุญาตเปลี่ยนการใช้อาคาร โดยต้องมีเอกสารที่สำคัญคือ ใบอนุญาตก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคาร แบบแปลน รายการคำนวณโครงสร้างพร้อมลายมือชื่อวิศวกร และหนังสือรับรองของผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมของผู้คำนวณโครงสร้าง เพื่อความปลอดภัยในการใช้งานเมื่อเปลี่ยนแปลงอาคารไปแล้ว |
