บ้านหน้าแคบลึกที่ดูกว้าง

หากคุณเป็นเจ้าของที่ดินรูปร่างแบบเส้นก๋วยเตี๋ยว จะสร้างความน่าสนใจภายในไซต์ที่หน้าแคบลึกยาวกว่าปกติได้อย่างไร ถ้าเป็นบ้านหลังอื่นอาจจะคิดหนัก แต่บ้านหลังนี้ในออสเตรเลียออกแบบโดย CplusC สามารถแก้โจทย์ได้ง่ายๆ แม้ว่าจะมีอุปสรรคที่ความยาวของที่ดิน ที่ทำให้ช่วงกลางบ้านขาดแสงได้ และยังปราศจากมุมมองเพราะถูกล้อมรอบด้วยโกดังสองแห่ง นั่นคือความท้าทายในการปรับปรุงบ้านสไตล์วิคตอเรียนติดถนนสองหน้าใน McMahon’s Point ซิดนีย์ ที่ชวนให้เราต้องแวะไปดูว่าการออกแบบบ้านที่เต็มไปด้วยข้อจำกัดให้น่าอยู่สุด ๆ นั้นทำได้จริง

ออกแบบ : CplusC Architectural Workshop
ภาพถ่าย : Murray Fredericks and Michael Lassman
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

สถาปนิก CplusC ได้แรงบันดาลใจในการปรับปรุงและต่อเติมบ้านนี้ จากสองแนวคิดที่แปลกสักหน่อย คือ geode หรือโพรงของผลึกที่ระยิบระยับอยู่ภายในหิน และเส้น zigzag รวมออกมาเป็นบ้านที่ภายนอกดูถ่อมตัวง่ายๆ ตามสไตล์บ้านคลาสสิค แล้วค่อยๆ เผยให้เห็นพื้นที่ภายในที่สูงตระหง่านและเข้าถึงได้ง่ายทุกจุด (แต่จะมองไม่เห็นจากภายนอก) และเต็มไปด้วยการตกแต่งแพทเทิร์นวัสดุเส้นลายซิกแซกที่ทำให้บ้านมีมิติแปลกตา

จากหน้าบ้านเก่าจะมีทางเดินเล็ก ๆ เข้ามาด้านข้าง การย้ายทางเข้าจากด้านหน้าไปด้านข้างของอาคารช่วยให้เข้าถึงพื้นที่ใช้สอยด้านหลังได้ทันทีเพื่อสร้างความประทับใจแรกพบ เมื่อเปิดประตูเข้าสูภายใน ZZ Top House แล้วยากที่จะบอกว่าตอนนี้คุณอยู่ข้างในบ้านหรือข้างนอกบ้านกันแน่ เราจะเห็นการออกแบบที่กลับด้านทำให้มุมมองสับสน เพราะนักออกแบบเจตนาในการนำเอาบรรยากาศแบบกลางแจ้งเข้ามาเก็บไว้ข้างใน ตรงโซน living room ที่เต็มไปด้วยแสงธรรมชาติส่องเข้ามาทาง skylightเพื่อสร้างโลกภายในที่เหมือนกำลังใช้ชีวิตอยู่นอกบ้าน

ช่วงเช้ามารวมตัวกันทานอาหารท่ามกลางแสงธรรมชาติ แล้วเพลิดเพลินไปกับภาพจิตรกรรมฝาผนังที่ฉายแสงบนกำแพงโกดังขนาดใหญ่ในตอนกลางคืน

พื้นที่ใช้สอยขนาดใหญ่จะมีห้องครัวและห้องรับประทานอาหาร เน้นความโปร่งสบายด้วยแปลนแบบ โถงสูงสองชั้นแบบ Double Volume ที่มีคานไม้พาดผ่านผนังด้านหนึ่งก่อด้วยอิฐเก่าให้ความรู้สึกชิดใกล้ธรรมชาติปนอบอุ่นแบบคลาสสิค พื้นบ้านมีลูกเล่นที่ชวนให้จดจำกับการใช้วัสดุไม้ปูเป็นแนวทแยงแบ่งกับอิฐแพทเทิร์นลายก้างปลาที่ต่อลงมาถึงสเต็ปบันได ซึ่งลดลงหนึ่งระดับสู่ห้องนั่งเล่นที่จะเปลี่ยนจากบ้านไหลลงไปยังสวน โดยไม่มีผนังแบ่งห้องมาเป็นอุปสรรคใด ๆ

บานเกล็ดวางแนวซิกแซกและช่องรับแสงสูง 3.8 เมตรอันโดดเด่น เปิดรับแสงและภายนอกสู่โลกแห่งความลับอันสวยงาม มิติของแสงและเงาที่ปรับให้เข้ากับฤดูกาลและช่วงเวลาของวัน เหมือนจังหวะของหีบเพลงที่บีบอัดสร้างสำเนียงดนตรีที่ไพเราะ

การออกแบบได้ขจัดความรู้สึกของการอยู่ในบ้านด้วยการใช้ช่องเปิดขนาดใหญ่ และกระจกในบริเวณกว้าง เพื่อเชิญชวนให้ภายนอกเข้ามาภายในแบบ outside in- inside out ผสมผสานกับพื้นที่ใช้สอยที่กว้างขวางเพื่อสร้างความรู้สึกที่เบาและเปิดกว้างเหมือนอยู่ข้างนอก แบบไม่ต้องกังวลเรื่องแดดและฝน ในขณะเดียวกันก็มีการกรองแสงธรรมชาติภายนอกอาคารด้วยร่มเงาของต้นไม้ การจัดให้มีต้นไม้ในทุกจุดของบ้านยังเชื่อมโยงคน บ้าน เข้ากับธรรมชาติได้อย่างกลมกลืนเป็นผืนเดียว

ด้วยความที่พื้นที่ดินค่อนข้างลึกยาวหลายเมตร หากทำตัวอาคารยาวๆ จะมีปัญหาเรื่องแสงที่ขาดหายช่วงกลางอาคาร แต่ไม่ใช่กับที่นี่ เพราะนอกจากจะเพิ่ม skylight ให้แสงเข้ามาในบ้านจากด้านบนโดยตรงแล้ว สถาปนิกยังใส่ช่องว่างเปิดออกสู่ท้องฟ้าช่วงกลางอาคาร ให้เป็นพื้นที่รับแสงและดักลม กระจายความสดชื่นจากธรรมชาติให้เข้าสู่พื้นที่บ้านด้านหน้าและอาคารที่เหลือทางด้านหลัง ปัญหาเรื่องแสงและการระบายอากาศก็หมดไปในทันที