บ้านเขตร้อนในที่ดินหน้าแคบ

ใจกลางเมืองวินห์ ประเทศเวียดนามมีบ้านหลังหนึ่งที่ซ่อนอยู่ในตรอกเล็ก ๆ บนถนนสายหนึ่งที่พลุกพล่านและแออัด ที่นี่ก็ดูเหมือนถนนอื่น ๆ อีกมากมายในเมืองใหญ่ที่มีอาคารคอนกรีตมีตึกสูง เต็มไปด้วยควันและฝุ่นจากยานพาหนะที่เลี้ยวเข้ามาสัญจรข้างใน แต่สิ่งที่แตกต่างคือการออกแบบบ้านที่ทำให้รู้สึกว่าเป็นโลกอีกใบ เมื่อเปิดประตูเข้าไปเราก็จะพบกับพื้นที่สีเขียวสดและ space ที่โล่งๆ โปร่งที่หยุดอยู่ตรงหน้า เป็นภาพที่สงบสุขเคยเห็นเมื่อนานมาแล้วในชนบทบางแห่งที่คุ้นตา เพียงแต่นำเสนอในรูปแบบใหม่ ๆ ที่มีความต่างออกไป

ออกแบบ : Nguyen Khac Phuoc Architects
ภาพถ่าย : Trieu Chien
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

บ้านอยู่ในสวนหรือสวนอยู่ในบ้าน

บ้านหลังนี้ ชื่อ “Coong’s Garden” ตั้งอยู่ลึกเข้าไปในตรอกเล็ก ๆ ที่มีความกว้างถนนเพียง 3 เมตร ล้อมรอบด้วยบ้านสูงทึบ พื้นที่บ้านหน้าแคบลึกขนาด 7.1x 19 เมตร ซึ่งกลายเป็นความท้าทายที่ยากลำบาก แต่ก็น่าสนใจสำหรับสถาปนิกมาก ว่าควรใช้พื้นที่ทั้งหมดเพื่อทำกิจกรรมที่อยู่อาศัยเหมือนบ้านแถวใกล้เคียงหรือสร้างความแตกต่างกับคนอื่น ๆ แน่นอนว่าคำตอบคือ การสร้างขึ้นด้วยแนวคิดที่แตกต่าง เพราะโดยปกติกับไซต์แบบนี้เราจะสร้างบ้านทรงแถวลึกที่มีชีวิตแคบในผนังทั้ง 4 ด้าน แต่บ้านนี้มีพื้นที่สีเขียวสลับกันอยู่ภายใน เป็น “สวนในบ้าน” และขณะเดียวกันก็เป็น “บ้านในสวน”

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

แยกหลังคาเป็น 2 ส่วนเพื่อดักลม

พื้นที่หน้าแคบลึกจะมีปัญหาเหมือน ๆ กันคือ การขาดแสงช่วงกลางอาคารและไม่มีพื้นที่รับลม ประกอบกับการอยู่ในเขตที่พลุกพล่าน ทีมงานจึงใช้ลานเป็นกันชนระหว่างภายในภายนอกแล้วขยับพื้นที่ใช้ชีวิตเข้าไปด้านใน ภาพ bird eyes view จะเห็นหลังคาจั่วกระเบื้องแบบดั้งเดิมที่ถูกแยกเป็น 2 ช่วง ประกอบด้วยอาคารด้านหน้า แล้วเว้นช่วงเป็นพื้นที่ว่างออกสู่ท้องฟ้าสร้างช่องดักลมตรงกลาง จากนั้นจึงเป็นหลังคาอาคารช่วงหลัง ทำให้ทั้งแสงและลมสามารถเข้าสู่ตัวบ้านช่องทางนี้ได้เต็มที่ ระบบหลังคามุงกระเบื้องยังช่วยเพิ่มความยั่งยืนของอาคารจากผลกระทบจากสภาพอากาศที่รุนแรงของเวียดนามกลางได้ดีด้วย

พื้นที่สีเขียวบริเวณสนามหน้าบ้านแม้ว่าจะมีขนาดไม่ใหญ่นัก แต่ก็เพียงพอสำหรับการสร้างความสดชื่นซึ่งเป็นจิตวิญญาณของบ้าน ทำให้ผู้มาเยือนค่อย ๆ ชะลอการเดินลงสักหนึ่งนาทีเพื่อสูดอากาศบริสุทธิ์ในทุก ๆ ก้าวก่อนเข้าถึงตัวบ้าน นอกจากนี้ยังเป็นสถานที่ธรรมชาติสำหรับเด็กในเมืองให้สัมผัสประสบการณ์เล็ก ๆ น้อย ๆ ในการได้เล่นได้สัมผัสต้นไม้ใบหญ้าบ้าง ไม่ใช่นั่งเล่นผ่านหน้าจอโทรศัพท์อย่างเดียว

ที่ว่างและต้นไม้คือหัวใจของบ้าน

ตอนนี้ต้นไม้ที่ใหญ่ที่สุดต้นเดียวในบ้านกลายเป็นจุดเด่นของสวนเล็ก ๆ ในคอร์ทยาร์ดข้างบ้าน ซึ่งมีบันไดวนโอบล้อมอยู่ บันไดคอนกรีตนี้มันจะเชื่อมต่อพื้นที่ระหว่างสนามชั้นบนและลานด้านล่างของบ้านเข้าด้วยกัน ขณะที่เดินขึ้นจะรู้สึกถึงการเปลี่ยนแปลงของบันไดทุกขั้น ซึ่งจะเป็นประสบการณ์ที่น่าตื่นเต้นสำหรับแขกเมื่อมาเยือน

ภาพมุมมองภายนอกที่ถ่ายจากด้านบนลงมา ทำให้เห็นว่าบ้านนี้มีหลังคาคลุมติดผนังบ้านอื่นก็จริง ซึ่งดูแล้วน่าจะอึดอัดไม่มีช่องทางรับแสงด้านข้างเหมือนบ้านอื่น ๆ แต่เมื่อเข้ามาจะเห็นว่าตัวผนังบ้านไม่ได้ติดกับบ้านอื่น ๆ เพราะ ทีมงานใช้การใส่พื้นที่ว่างด้านข้างจัดคอร์ทภายใน แล้วขยับผนังตัวอาคารเข้าไปอีก ทำให้เกิดพื้นที่ว่างรับแสงจากด้านข้างเพิ่มเป็นวิธีการแก้ปัญหาเรื่องแสงได้ดีมาก

แม้จะดูว่าบ้านเต็มไปด้วยกลิ่นอายแบบพื้นถิ่นจากกระเบื้องดินเผาสีแดง แต่ก็ยังมีความทันสมัยควบคู่กันอย่างผนังบานเฟี้ยมใส่กระจกที่เรียงรายเต็มพื้นที่ให้รับแสงรับลมได้ ก่อนเข้าถึงภายในยังมีลูกเล่นน่าสนุกกับบันไดคอนกรีตที่วนขึ้นข้างบน และเปลที่สานจากเชือกใยยักษ์ที่ขึงลอยฟ้าอยู่ ชวนให้ขึ้นไปนอนชมวิวเล่นสบาย ๆ

พื้นที่ใช้สอยและการตกแต่งภายในเรียบง่าย ใช้เฟอร์นิเจอร์ที่หาได้ในชุมชน โต๊ะไม้ เก้าอี้ไม้ แต่เน้นการเปิดผนังเบลอขอบเขตรอบด้าน เพื่อช่วยให้ผู้คนรู้สึกถึงธรรมชาติได้อย่างเต็มที่ จะใช้ชีวิตในบ้านหรือออกไปวิ่งเล่นข้างนอกก็ง่าย อยู่จุดไหนก็ยังมองเห็นและสื่อสารกันได้ ให้บ้านเต็มไปด้วยอบอุ่นสนุกสนานและมีเสียงหัวเราะของเด็ก ๆ มากขึ้น