บ้านเกษตรกรยุคใหม่สไตล์โมเดิร์น

ในขณะที่โลกโลดแล่นไปสู่อนาคต เทคโนโลยีต่าง ๆ ก้าวหน้าไปเรื่อย ๆ แต่ผู้คนก็ยังต้องบริโภคข้าว ขนมปัง พืชผัก อาชีพเกษตรกรจึงไม่เคยห่างหายไปไหน เพียงแต่อาจจะปรับรูปแบบในการดำเนินงานและการใช้ชีวิต อย่างในประเทศญี่ปุ่นก็มีชาวสวนรุ่นใหม่ที่สานต่ออาชีพจากบรรพบุรุษในบ้านเกิด แล้วก็สร้างบ้านที่รองรับทั้งการอยู่อาศัยและวิถีชาวสวนไปพร้อมกัน เนื้อหานี้เราจะพาไปชมบ้านคอนกรีตชั้นเดียวสร้างขึ้นในหมู่บ้านใกล้ทะเลทางตอนใต้ของโอกินาว่า เป็นบ้านเกษตรกรเท่ ๆ ที่ปรับให้เข้ากับโลกยุคใหม่ได้อย่างลงตัว

ออกแบบ : Studio Cochi Architects
ภาพถ่าย : Ooki Jingu
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

บ้านชั้นเดียวหลังนี้ออกแบบมาสำหรับครอบครัวชาวญี่ปุ่นที่มีลูก 4 คน แถบนี้มีทุ่งนาอยู่นอกหมู่บ้านบรรยากาศจึงยังคงเป็นชุมชนบ้านๆ ที่เรียบง่ายสบาย ๆ  ในโอกินาว่ายังไม่มีหิมะและน้ำค้างแข็ง ผักที่ปลูกใน Honshu ในฤดูใบไม้ผลิหรือฤดูร้อนสามารถเก็บเกี่ยวได้ตลอดทั้งปี จึงเหมาะที่จะทำอาชีพเกษตรอย่างมาก อย่างไรก็ตาม รอบๆ ที่ตั้งก็ยังมีเพื่อนบ้านอยู่เกือบติด ๆ กัน การออกแบบอาคารจึงต้องคำนึงถึงความสะดวกในการสัญจร  การใช้งานที่จำเป็น ความเข้ากันได้กับบริบทโดยรอบ และความเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพอากาศด้วย

สถาปนิกจึงออกแบบอาคารทรงกล่องวัสดุหลักเป็นคอนกรีต ที่ด้านบนสุดของหลังคาโค้งๆ และพื้นที่ว่างระหว่างขอบจัดเป็นสวนมีพืชไม้เลื้อย เช่น เสาวรสและเฟื่องฟ้าปกคลุมพื้นผิวทั้งหมดของหลังคา เจ้าของซึ่งเป็นเกษตรกรลองปลูกผลไม้และผักตามความลึกของดินที่แตกต่างกันในแต่ละส่วน และเฝ้ารอที่จะได้เห็นผักชนิดใดที่จะได้เก็บเกี่ยวจากหลังคาก่อนกัน ไม่เพียงแค่นั้น สวนบนหลังคายังทำหน้าที่เป็นฉนวนป้องกันแสงแดดอันแรงกล้าของโอกินาวาไปพร้อมกันด้วย

แผนผัง ขนาด และรูปทรงของบ้าน ตัดสินใจโดยพิจารณาจากสภาพแวดล้อมโดยรอบและทิศทางลมในบริเวณนั้น และเนื่องจากมีพื้นที่บนไซต์นี้ค่อนข้างกว้าง เจ้าของบ้านจึงตัดสินใจสร้างบ้านชั้นเดียวขยายออกไปกว้างๆ เดิมทีไซต์นี้ถูกล้อมรอบด้วยกำแพงกั้น ทีมงานได้รื้อออกเพื่อให้รถแทรกเตอร์และอุปกรณ์ทำสวนขนาดใหญ่สามารถเข้ามาในพื้นที่ได้อย่างง่ายดายจากทุกทิศทาง และมีการสร้างพื้นที่ว่างรอบ ๆ อาคาร เพื่อใช้เป็นที่เก็บเครื่องมือที่จำเป็นสำหรับการทำฟาร์ม และเพื่อสร้างความต่อเนื่องระหว่างงานกลางแจ้งกับงานในร่ม

เจ้าของทำฟาร์มที่นี่ปลูกกระเจี๊ยบ ถั่วเขียว มะละกอ และผักอื่นๆ งานของเขาเริ่มตั้งแต่ก่อนพระอาทิตย์ขึ้นจนถึงประมาณ 10:00 น.ซึ่งจะทำงานกลางแจ้งข้างนอก เมื่อแดดส่องแรงขึ้นในตอนกลางวันก็จะนำผลิตภัณฑ์ที่เก็บเกี่ยวได้ไปยังพื้นที่ทำงานที่มีร่มเงา และออกไปทำงานข้างนอกอีกครั้งเมื่อพระอาทิตย์ตกดิน เพื่อปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อม บ้านหลังนี้จึงมีชายคาลึกทำหน้าที่เป็นพื้นที่กึ่งกลางแจ้งระหว่างภายในและสวน ประตูเปิดได้กว้าง ๆ มีที่ว่างขนาดใหญ่สำหรับวางภาชนะในร่ม และห้องโถงสำหรับทำฟาร์มในเวลากลางวัน

ภายในอาคารนี้สร้างอย่างเรียบง่ายด้วยเพดานโค้งที่มีความสูงต่างกัน บนพื้นที่ต่อเนื่องทั้งภายในและภายนอกไม่มีความต่างระดับ เพดานโค้งแนวตะวันออก-ตะวันตกที่ต่อเนื่องกันช่วยสร้างจังหวะให้กับพื้นที่ทั้งหมดของแปลนแบบเรียบง่าย และมีช่องทางให้แสงธรรมชาติที่ลอดผ่านช่องว่างระหว่างหลังคาโค้งและผนังทำให้เกิดการไล่ระดับสีของวัสดุ เมื่อเกิดการตกกระทบของแสงเงา

ในส่วนใช้งานสาธารณะของบ้าน จะรวมเอาฟังก์ชันครัว ห้องทานข้าว และครัว เรียงให้มีความต่อเนื่องกัน โดยใช้ผนังปูนเปลือยก่อขึ้นเป็นฉากกั้นพื้นที่อย่างหลวมๆ ไม่ได้ก่อฉาบปิดทึบมีประตูแบ่งเป็นห้อง ๆ ซึ่งจะทำให้ภาพรวมของบ้านดูมืด ทึบ สัญจรเข้าถึงกันได้ยาก ความดิบกระด้างของเนื้อคอนกรีต ทำให้สัมผัสได้ถึงธรรมชาติของวัสดุ แต่ก็อาจทำให้เกิดความรู้สึกไม่ค่อยสบายจิตใจนัก การเพิ่มงานไม้และสีสันของเฟอร์นิเจอร์เข้ามาในบางจุดก็ช่วยให้เกิดสมดุลได้ดี

ในบ้านที่ทำการเกษตรสมัยก่อนของบ้านเราจะมีพื้นที่เก็บผลผลิตในรูปแบบคล้ายๆ กัน อาจจะเป็นใต้ถุนบ้านหรือโรงเรือน ที่ต้องใช้บริเวณค่อนข้างมาก เพราะพืชบางชนิดจำเป็นต้องคัด แยก ตาก หลังเก็บเกี่ยว หากแยกพื้นที่ออกไปห่างจากตัวบ้านก็จะขาดปฏิสัมพันธ์กับสมาชิกในครอบครัว ดังนั้นบ้านนี้จึงแบ่งพื้นที่ส่วนหนึ่งทำเป็นห้องกระจกโล่งๆ สามารถเปิดประตูออกรับลม รับแสง และทำทางให้เข้าถึงได้ง่ายด้วยรถขนของขนาดเล็ก ไม่ต้องแบกไม่ต้องหามให้เมื่อย

แปลนบ้าน

• Facebook
• Twitter
• Line