จัดสวนสไตล์จีน
จีนเป็นหนึ่งชนชาติต้นแบบวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบสถาปัตยกรรม คติ ข้อคิด ปรัชญาที่ลึกซึ้งแฝงในการวาดภาพด้วยพู่กันจีน การร่ายกลอนระหว่างดื่มชาหรือร่ำสุรา และ เชื่อว่าเราคงเคยได้เห็นภาพวาดจีนโบราณที่ใช้ตกแต่งบ้านในซีรีส์จีนย้อนยุค เป็นภูมิทัศน์ภูเขาสวยๆ มีศาลาที่จอมยุทธ์ทั้งหลายไปนัดพบปะกัน บางครั้งก็อยากให้ภาพนั้นมีชีวิตขึ้นมาจริงๆ ซึ่งโครงการโรงน้ำชาหนึ่งของจีนได้จำลองสิ่งที่เห็นบนภาพวาด นำเสนอให้เห็นเป็นรูปร่างตามจินตนาการออกมาได้ราวกับเคาะออกมาจากงานเขียน
ออกแบบ : Atelier VISION
ภาพถ่าย : Qingshan Wu
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
โครงการนี้ได้เแรงบันดาลใจมาจาก “คำนำของศาลาหลานถิง”ของ หวาง ซีจื้อ (ค.ศ. 303-361) นักปราชญ์แห่งศิลปะการเขียนอักษร ที่ได้พรรณนาถึงการชุมนุมริมน้ำในเทศกาลซ่างซื่อ ซึ่งเป็นการรวมตัวของนักปราชญ์ที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในประวัติศาสตร์จีนเนื้อความบรรยายถึงความงดงามของทิวทัศน์และความสุขของการชุมนุม เขาแสดงความรู้สึกเกี่ยวกับธรรมชาติความไม่เที่ยงของชีวิตและความตาย และมีศิลปินนามว่า เฉินฟู่ ชาวจีน ยุค 1730 ได้ตีความออกมาเป็นภาพวาดอันสวยงาม
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
โครงการตั้งอยู่ในพื้นที่สวนดอกเบญจมาศทางด้านเหนือของเมืองโบราณเจียติ้ง ห่างจากเมืองโบราณประมาณ 2 กิโลเมตร ฝั่งตะวันออกและใต้ของสถานที่เป็นถนนภายใน ส่วนฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือติดกับน้ำ ทางเข้าด้านเหนือเป็นทางเข้าหลัก ส่วนทางเข้าสวนจะผ่านแนวต้นไม้เขียวๆ ที่สูงตลอดแนวรั้ว เพื่อสร้างบรรยากาศให้กับทางเข้า “ป่าธรรมชาติ” ซุ้มประตูที่จำลองแบบบ้านโบราณ และผ่านลานมายังประตูรูปพระจันทร์ก็จะเข้าสู่โรงน้ำชาในสวนที่รอคอย
จากการสร้างประสบการณ์ทางเข้าที่ร่มรื่นเหมือนอยู่บนภูเขาในตอนแรก เมื่อผ่านทางเดินเข้านี้ไปแล้ว ก็จะเข้าสู่พื้นที่ลานหินโล่งๆ ทันที สถาปนิกเลือกการจัดวางอาคารโดยรวมอิงตามระบบน้ำรูปตัว U โดยมีกิจกรรมกลางแจ้งในสวนดำเนินไปตามริมน้ำ มีซุ้มน้ำชาตั้งอยู่อย่างอิสระตามจุดต่างๆ อยู่ท่ามกลางต้นไม้และโขดหิน
การเลือกใช้วัสดุและฝีมือช่างสะท้อนให้เห็นถึง “ธรรมชาติอันกว้างใหญ่” ได้อย่างสม่ำเสมอ เช่น หินหลักที่ใช้ในสวนคือหินสีเหลือง ในขณะที่ทางเดินบางส่วนและกำแพงกันดินใช้หินดิบ ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ล้วนแสดงถึงเสน่ห์แบบ “ชนบท” หลังคาของซุ้มน้ำชาส่วนใหญ่ใช้หลังคาฟาง ซึ่งผสมผสานอาคารเข้ากับสภาพแวดล้อมได้เป็นอย่างดี มีม่านมู่ลี่ไม้ไผ่ช้วยกันสายตาและพรางแสง
จากภาพวาดต่างๆ ที่มีธีมเกี่ยวกับงานพบปะของชาวหลานติ้ง จะเห็นชัดว่าฉากมักเกิดขึ้นริมน้ำในป่าบนภูเขาในชนบท วลีที่สำคัญ คือ “ภูเขาสูง” “ป่าเขียวชอุ่มและไผ่สูง” และ “ลำธารใสและเชี่ยว” ทั้งนี้เพื่อให้ผู้เยี่ยมชมดื่มด่ำกับธรรมชาติมากยิ่งขึ้น ทีมงานจึงใช้องค์ประกอบ “ธรรมชาติ” ตามที่เขียนไว้มาตกแต่ง โดยฝั่งตะวันตกใช้ระบบน้ำและพรรณพืช ฝั่งเหนือมีภูเขาและภูมิประเทศจำลอง ฝั่งใต้มีต้นไม้ และฝั่งตะวันออกเต็มไปด้วย “ป่าเขียวชอุ่มและไผ่สูง” ด้วยวิธีนี้ผู้คนจึงดื่มด่ำกับสวนได้ตลอดเวลา
สำหรับต้นไม้ที่ประดับอยู่ในสวน นอกจากต้นสนโอซาก้าที่เจ้าของระบุไว้แล้ว ก็ยังใช้ไม้ผสมเป็นหลักและใช้มอสเป็นวัสดุคลุมดิน ซึ่งช่วยเสริมเสน่ห์แบบป่าดิบให้กับสภาพแวดล้อมอีกด้วย
เปรียบเทียบทิวทัศน์สวนในโรงน้ำชากับภาพวาด The Orchid Pavilion Gathering ผลงานของ Chen Fu ในช่วงปี 1730s
ท้ายที่สุด จากโครงการนี้ ทีมงานออกแบบภูมิทัศน์ได้ตั้งเป้าที่จะค้นหาความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับน้ำ รวมถึงระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติในบริบทของนักปราชญ์ และนำมาไตร่ตรองต่อยอดในการแสวงหาวิธีนำเสนอสวนที่บรรยายด้วยตัวหนังสือและภาพวาดการในยุคปัจจุบันให้เหมาะสมเหมาะสมที่สุด
แปลนอาคาร
