บ้านล้อมคอร์ทยาร์ด

บ้านที่ดีไม่ควรตอบโจทย์สำหรับสมาชิกเพียงคนใดคนหนึ่ง แต่ต้องแบ่งปันเอื้ออาทรสเปซร่วมกันในบ้านได้ สำหรับสมาชิกที่มีไลฟ์สไตล์และความชอบเหมือน ๆ การสร้างบ้านก็คงไม่ยากเท่าไหร่ แต่สำหรับบ้านที่มีคนหลายรุ่นมีความต่างภูมิหลังและประสบการณ์ทำให้การออกแบบบ้านท้าทายขึ้นไปอีก อย่างที่เราเห็นว่าผู้สูงวัยบางท่านไม่อยากมาอยู่บ้านในเมืองเพราะไม่คุ้นบรรยากาศเมือง ผู้คน และรูปแบบบ้านที่ผิดหูผิดตา เหมือนเช่นบ้านนี้ในเวียดนามที่ต้องอยู่ร่วมกับผู้สูงวัย คุณปู่เคยอาศัยอยู่ในเวียดนามเหนือและใช้ชีวิตเรียบง่ายเป็นเกษตรกร แต่ลูก ๆ เรียนและทำงานที่ดานัง เด็กๆ รุ่นหลานเติบโตขึ้นมาท่ามกลางอิทธิพลจากวัฒนธรรมตะวันตกสมัยใหม่ จึงต้องการบ้านสมัยใหม่ที่ยังคงกลิ่นอายบ้านในชนบท

ออกแบบ : Ho Khue Architects
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

“The House of Mind” เป็นชื่อโครงการตั้งอยู่ในเขตชานเมือง Da Nang ประเทศเวียดนาม เจ้าของบ้านคาดหวังที่จะมีบ้านในสไตล์โมเดิร์น แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องการสะท้อนแนวคิดชีวิตที่เรียบง่ายและดั้งเดิม เพื่อให้คุณปู่รู้สึกเหมือนบ้านในหมู่บ้านในอดีต การประสานพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่แตกต่างกันของสมาชิกในครอบครัวแต่ละคนลงในบ้านจึงไม่ใช่เรื่องง่าย สถาปนิกแก้โจทย์ปัญหานี้ด้วยการเลือกวัสดุที่คุ้นตาหาได้ง่ายในท้องถิ่นอย่างบล็อกคอนกรีต ไม้ อิฐ และการจัดให้พื้นที่ส่วนตัวและพื้นที่สาธารณะรอบ ๆ ห้องโถงให้บรรยากาศคล้ายคลึงกับประสบการณ์เดิมของคุณปู่คุณย่า แต่มีความสะดวก ทันสมัย และสอดคล้องกับสภาพอากาศไปพร้อมกัน

เมื่อไลฟ์สไตล์ของคนแต่ละเจเนอเรชั่นไม่เหมือนกัน สมาชิกแต่ละคนก็ต้องการพื้นที่ของตัวเอง ดังนั้นสถาปนิกของ Ho Khue Architects (ALPES) จึงเสนอให้แบ่งที่ดินเป็นพื้นที่ส่วนตัวนอกเหนือจากพื้นที่ใช้สอยส่วนกลาง โดยชั้นแรกประกอบด้วย 4 บล็อก แบ่งเป็นห้องครัว – ห้องรับประทานอาหาร ห้องนั่งเล่น และห้องนอน 2 ห้อง ทุกห้องหันหน้าล้อมรอบคอร์ทยาร์ด 2 แห่ง ที่คั่นด้วยสระน้ำขนาดเล็กๆ

ในเมืองดานัง ลมจะแรงมากตลอดทั้งปี ดังนั้นบ้านส่วนใหญ่มักใช้ผนังที่ก่อด้วยวัสดุแข็งแรง มีส่วนเปิดให้ลมผ่านและสร้างพื้นที่เชื่อมถึงกัน ตัวบ้านนี้จึงเลือกก่อด้วยอิฐฉาบปูนฉาบเรียบสนิท บางจุดเป็นผนังอิฐตกแต่งโชว์แนวไม่ฉาบทับ ดูเรียบง่ายตามใจเจ้าของบ้าน ตรงกลางระหว่างอาคารเปิดโล่งออกสู่ท้องฟ้าแบบ open space เพื่อเปิดการใช้พื้นที่อิสระเพิ่มช่องทางดักลมและพาไอเย็นจากสระน้ำให้กระจายเข้าสู่ตัวบ้านผ่านประตูกระจกที่เปิดออกได้กว้าง ทำให้ภายในบ้านสบายได้ลมตลอดเวลาเหมือนในบ้านเก่าตามที่คุณปู่คุ้นเคย

บ้านที่มีพื้นที่ให้ใช้ชีวิตกลางแจ้งดูมีชีวิตชีวาน่าอยู่อาศัยมากกว่าบ้านที่เต็มไปด้วยความทึบของผนัง การเปิดบ้านส่วนหนึ่งให้เป็นพื้นที่ open space ไม่ต้องมีหลังคาคลุมแล้วจัดเป็นสวนที่เปิดโล่งรับทั้งแสง ลม และฝน ให้ตัวบ้านได้บรรยากาศธรรมชาติที่ผ่อนคลายและเพิ่มความน่าอยู่อย่างสบายให้บ้าน สามารถสังเกตความเปลี่ยนแปลงของสวนได้อย่างใกล้ชิดในแต่ละฤดูกาล

สำหรับพื้นที่ส่วนตัว เช่น ห้องนอนและห้องน้ำ จะแยกออกจากพื้นที่สาธารณะ เช่น ห้องครัวและร้านอาหาร และใช้สะพานเพื่อเชื่อมพื้นที่ที่แยกจากกันพร้อมให้รู้สึกว่าไม่ถูกตัดขาดออกจากกัน สะพานนี้ยังกระตุ้นให้เจ้าของบ้านเคลื่อนไหวและเพิ่มความรู้สึกของการสื่อสารด้วยภาพเพิ่มการเชื่อมต่อเส้นสายตา ไม่ให้รู้สึกว่าบ้านถูกแยกตัดขาดออกจากกัน ซึ่งเป็นจุดมุ่งหมายของ The Home of Soul ที่พยายามสร้างแบบจำลองสำหรับครอบครัวที่ส่งเสริมให้สมาชิกแยกกันอยู่แต่อยู่ด้วยกัน

ขึ้นไปชั้นสองพื้นที่ใช้งานจะถูกลดให้เหลือเพียงสองช่วงตึก โดยหลังคาห้องนอนสองห้องบนชั้นแรกที่เป็นหลังคาแบน (slab) ถูกจัดให้กลายเป็นสวนสีเขียวสองแห่ง ลานบ้านและหลังคาทำหน้าที่เป็นเปลือกสีเขียวครอบคลุมพื้นที่ใช้ชีวิตข้างล่าง นอกจากนี้บริเวณระเบียงยังปลูกไม้เลื้อยให้ไหลยาวลงมาช่วยกรองแสง ลดอากาศร้อน ภายในบ้านจึงมีความสะดวกสบายและน่าอยู่

การทำฟาร์มเป็นกิจกรรมที่คุณปู่ได้ระลึกถึงการใช้ชีวิตในชนบท เจ้าของบ้านจึงจัดพื้นที่ในดาดฟ้าชั้น 4 เป็นสวนครัวปลูกผัก ไม้ผล สุมนไพร ซึ่งมีทั้งผักบนแปลงและผักที่เลื้อยบนค้าง โดยจะใช้กำแพงช่องลมเป็นตัวช่วย เมื่อเวลาผ่านไปมวลอาคารจะค่อยๆ ปกคลุมด้วยพืชผักเพื่อสร้างกำแพงที่มองเห็นได้ การปลูกผักทานเองนอกจากจะและช่วยให้สมาชิกในครอบครัวมีสุขภาพดีไม่ต้องกังวลเรื่องสารพิษ ประหยัดค่าใช้จ่าย แล้ว เหนือสิ่งอื่นใดยังรักษาความสุขของปู่ในการได้ทำงานเกษตรที่ทำมาตลอดทั้งชีวิต