บ้านหน้าแคบลึกที่สดชื่นด้วยสวน

คุณชอบความเขียวขจีและที่ว่างสบาย ๆ ในบ้านบริเวณบ้านหรือไม่ครับ “บ้านไอเดีย” คิดว่าเจ้าของบ้านจำนวนไม่น้อยที่เห็นว่าพื้นที่บ้านมีไม่มาก จึงอยากใส่ตัวอาคารจนเต็มพื้นที่ไปเลย ซึ่งวิธีการแบบนี้จะได้พื้นที่ใช้สอยมากสมใจ แต่ลองนึกภาพอาคารที่อัดเต็มจนไม่มีที่ว่างให้หายใจก็คงจะอึดอัดน่าดู บางครั้งการลดบางส่วนของอาคารลงแล้วลองเพิ่มทั้งต้นไม้และแสงสว่างอาจได้คุณภาพชีวิตที่ดีมากขึ้น เหมือนบ้านหลังนี้ที่ปรับปรุงใหม่ รื้อบางส่วนของสิ่งปลูกสร้างออกแล้วใส่ที่ว่างเข้าไปแทนเป็นสวนที่น่าออกมานั่งใช้งานได้ทั้งวัน

ออกแบบ : Canoa Arquitetura
ภาพถ่าย : Manuel Sá
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

จุดเริ่มต้นของโครงการปรับปรุงทาวน์เฮาส์ปี 1950 นี้คือ การแก้ไขข้อบกพร่องที่พบบ่อยในบ้านประเภทนี้ นั่นคือการขาดพื้นที่ใช้สอยแบบเปิด ด้วยข้อจำกัดของแผนผังภายในบ้านที่มีลักษณะแคบและลึก ด้วยหน้ากว้าง 4.60 x 15 ม. ทำให้ยากต่อการจัดการเรื่องช่องแสง การระบายอากาศ รวมทั้งพื้นที่ว่าง จึงต้องมองหาวิธีการกระจายฟังก์ชันของบ้านที่สมดุลยิ่งขึ้น โดยรื้อถอนอาคารส่วนหน้าออกให้เป็นที่ว่างเปิดออกสู่ท้องฟ้าจัดเป็นสวนเขียว ๆ ประตูและรั้วเปลี่ยนมาใช้บานเลื่อนโครงเหล็กตีไม้ระแนงติดกับทางเท้า ช่องว่างเล็ก ๆ ระหว่างซี่ไม้จะสร้างความสัมพันธ์ใหม่ๆ กับเพื่อนบ้านได้ด้วย

บริเวณหน้าบ้านจะปูแผ่นกระเบื้องดินเผาสีแดงอมส้มเป็นทางเดินนำสายตาจากประตูบ้านเข้ามาถึงภายใน ข้างๆ ทางเดินมีทั้งสวนแนวตั้งและสนามหญ้าเขียวชอุ่ม เป็นมุมสำหรับการพักผ่อนกลางแจ้งที่เต็มไปด้วยร่มเงาจากต้นไม้ ซึ่งพรรณไม้หลากหลายรูปแบบเหล่านี้ยังทำหน้าที่เป็นแนวกำบังสายตาจากภายนอก ช่วยกรองฝุ่นและควันไปในตัว

สวนไม่ได้มีไว้เพื่อสร้างภาพของความมีชีวิตชีวาให้บ้านเท่านั้น แต่ต้องรองรับการใช้งานจริงที่ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของสมาชิกในบ้านได้ด้วย สถาปนิกจึงวางองค์ประกอบของม้านั่งคอนกรีตเปลือยติดตั้งตามยาวติดกับผนังด้านข้างให้นั่งได้หลายๆ คน เหนือที่นั่งทำสวนแนวตั้งให้ไม้เลื้อยไต่ไปตามผนัง ให้ออกมานั่งเล่นในวันที่อากาศดีแบบไม่ร้อน

ใส่ลูกเล่นเล็ก ๆ ด้วยการทำสระน้ำขนาดเล็กตรงมุมเป็นรูปร่างสามเหลี่ยม และช่องเก็บฟืนที่ทำให้เห็นท่อนไม้กลมๆ เสริมลุคแบบบ้านๆ เป็นการใช้พื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพและดูแลง่าย

ทีมงานทราบดีว่าพื้นที่กลางแจ้งยังมีอีกข้อจำกัดตรงที่ไม่สามารถออกมาใช้งานได้ในวันที่สภาพอากาศแปรปรวน หนาวเย็น หรือมีฝนตก จึงทำเฉลียงใหม่เป็นพื้นที่กึ่งกลางแจ้งกว้างๆ มีประตบานเลื่อนกระจกที่เปิดได้กว้างต่อเชื่อมกับส่วนของห้องนั่งเล่นในบ้าน สร้างสภาพแวดล้อมในช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างสวนและภายในบ้านอย่างแนบสนิท นำเสนอทางเลือกสำหรับใช้งานแบบอเนกประสงค์ ไม่ว่าจะรับประทานอาหารนอกบ้าน จัดปาร์ตี้ปิ้งย่างกับเพื่อน หรือออกมานั่งเล่นปล่อยอารมณ์ได้แม้ในวันที่อากาศไม่เป็นใจ เป็นพื้นที่พักผ่อนหลบความวุ่นวายแม้จะมีขนาดไม่ใหญ่นัก

บางครั้งความดิบ ร่องรอย ความไม่สมบูรณ์ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นความบกพร่อง เพราะความสวยงามนั้นไม่มีมาตรฐานชี้วัดตายตัว ขึ้นอยู่กับรสนิยม ความชอบของผู้อยู่อาศัย อย่างภายในบ้านหลังนี้จะเห็นว่าผนังถูกกระเทาะเปลือกคอนกรีตที่ฉาบอิฐออก เจาะช่องใส่ท่อร้อยสายไฟโชว์โครงสร้าง ที่กลับทำให้รู้สึกถึงความอบอุ่นและจริงใจ แถมยังเข้ากันได้กับแผ่นกระเบื้องที่ปูพื้น ประตูไม้ และธรรมชาติในสวนด้วย

นอกจากด้านหน้าแล้ว สถาปนิกยังใช้วิธีการสร้างความรู้สึกโปร่ง เบา แนบชิดกับธรรมชาติแบบ inside out-outside in นี้กับด้านหลังของบ้าน ด้วยการเพิ่มองค์ประกอบของธรรมชาติให้กับพื้นที่ เช่น การใช้หลังคากระจกโปร่งใสจำลองการใช้ชีวิตกลางแจ้ง (แบบไม่ต้องกลัวฝน) มีสวนแนวตั้ง สวนแขวนบนผนังให้ความชุ่มชื่นเหมือนผืนป่า มีผนังอิฐอบอุ่นและเคาน์เตอร์คอนกรีตดิบ ๆ ที่ใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ผูกเปลญวนเพิ่มเข้ามาตรงมุมห้อง ทำให้ที่นี่เป็นอีกหนึ่งจุดโปรดที่สมาชิทุกคนชื่นชอบ

แปลนบ้าน

• Facebook
• Twitter
• Line