บ้านฟาซาดไม้ระแนง

เสน่ห์ของความเป็นบ้านสไตล์ญี่ปุ่น ไม่ได้อยู่ที่รูปลักษณ์ วัสดุ หรือฟังก์ชันเท่านั้น แต่อยู่ที่การรู้คุณของธรรมชาติ และพยายามจัดสรรพื้นที่ใช้ชีวิตให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติในทุกฤดูกาล อาจจะเป็นการจัดสวนหน้าบ้านหรือสวนในบ้าน ตามแต่เจ้าของบ้านจะต้องการหรือพื้นที่จะอำนวย สำหรับบ้านหลังนี้ย่านที่พักอาศัยในเขตชานเมือง ซึ่งพัฒนาโดยการสกัดภูเขาออกบางส่วนในช่วงทศวรรษ 1950 แล้วถูกแทนที่ด้วยเมือง สถาปนิกจึงต้องการฟื้นคืนความมีชีวิตชีวาในอดีต ด้วยการสร้างบ้านที่เชื่อมต่อกับสิ่งแวดล้อมโดยรอบที่มีสวนด้านหน้า 2 แห่ง และสวนภายใน 3 แห่ง

ออกแบบ : Atsushi Kawanishi Architects
ภาพถ่าย : Katsu Tanaka, Atsushi Kawanishi
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

บ้านพื้นที่ 130 ตารางเมตรนี้ ตั้งอยู่ในที่เนินย่านที่อยู่อาศัยชานเมืองโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น โปรเจ็กต์พยายามที่จะนำความผุดขึ้นของธรรมชาติภายในร่างกาย สร้างสมดุลกับภูมิทัศน์โดยรอบ กับรูปแบบที่อ่อนโยนของภูเขาที่อยู่เบื้องหลัง หลังคารูปสามเหลี่ยมสามหลังคาลาดต่างระดับ ต่างองศา และทิศทางต่าง ๆ ปรากฏขึ้นอย่างโดดเด่นเหนอหลังคาชั้นล่างที่เป็นเมทัลชีทสีดำรูปตัว L บ้านที่ติดถนนต้องการความเป็นส่วนตัวสูงจึงติดระแนงไม้ไม้แนวตั้งพรางสายตา ในณะที่ยังให้แสงธรรมชาติส่องเข้ามาในพื้นที่บ้านได้ มองดูไกล ๆ เหมือนบ้านมีศาลาโปร่ง ๆ อยู่ข้างบน

หน้าบ้านจัดสวนและทางเดินหินพร้อมม้านั่งเล็ก ๆ ใต้ชายคา ให้เด็ก ๆ ในละแวกบ้านสามารถแวะมานั่งพักหรือเล่นสนุกได้ ใกล้กันเป็นพื้นที่เก็บฟืนของบ้าน การตกแต่งบ้านลักษณะนี้ ทำให้รู้สึกว่าแม้ตัวบ้านจะตั้งใจใส่ความเป็นส่วนตัวลงไป แต่บรรยากาศในภาพรวมก็ยังเต็มไปด้วยความเป็นมิตรและเอื้ออาทร

นอกจากสวนนอกบ้านแล้ว เจ้าของบ้านต้องการให้มีพื้นที่สวนแบบส่วนตัวภายใน สถาปนิกจึงแยกส่วนของอาคารออกเป็น 2 ส่วนใหญ่ ๆ โดยรักษาระยะห่างและเปิดออกสู่สิ่งแวดล้อมอย่างช้า ๆ อาคารทั้งหมดประกอบด้วย บ้านไม้ชั้นเดียวรูปตัว L และอาคาร 2 ชั้นมีหลังคาทรงจั่วชายคาสั้นๆ ที่ลดหลั่นกันแต่ก็เชื่อมโยงกัน เพื่อสร้างพื้นที่ open Space เปิดออกสู่ท้องฟ้าตรงกลาง เป็นจุดที่ดึงแสงรับอากาศบริสุทธิ์ ขณะที่ลมพัด แสงส่องลงมา และเงาสีเขียวส่องประกายระยิบระยับทำให้บ้านเต็มไปด้วยชีวิตชีวา

เมื่อเดินผ่านประตูและสวนหน้าบ้านเข้ามาภายใน จะเห็นรายละเอียดของบันไดบ้านที่ใส่ความโค้งเข้าไไปในระหว่างลูกตั้ง เป็นตัวเอกของบ้านที่ดึงแนวสายตาก่อนใคร จากนั้นจะเริ่มมองไปที่ผนังกระจกรอบด้านที่ให้รู้สึกให้ความลึกและความกว้าง สร้างการเชื่อมต่อเชิงพื้นที่แบบหลวม ๆ ล้อมคอร์ทยาร์ดที่แสวนสดชื่นเอาไว้

สวนเล็กๆ ภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า Tsubo Niwa ซึ่งสวนชั้นในของบ้านไม่ได้มีอยู่แค่จุดเดียว แต่มีทั้งหมด 3 จุด กระจายกันอยู่ ซึ่งสวนตรงกลางจะทำหน้าที่เป็นกันชนที่เชื่อมระหว่างสวนด้านหน้าและภายใน ในขณะที่สวนที่มุมทิศใต้เป็นจุดรับลม ปลูกดอกไม้ พืชผล ผสมผสานสภาพแวดล้อมภายในและภายนอกอย่างอ่อนโยน ในยามเช้าอาจจะมีนกน้อย ๆ สัตว์ต่างๆ แวะเวียนมาเยี่ยมสวนนี้ด้วย ทำให้บ้านไม่ได้เป็นมิตรเฉพาะกับคนเท่านั้น แต่เอื้ออารีกับสัตว์ด้วยเช่นกัน

ด้วยความที่บ้านวางตำแหน่งฟังก์ชันต่าง ๆ ล้อมที่ว่างซึ่งจัดเป็นสวนเอาไว้ แล้วใส่ผนังกระจกในบริเวณกว้าง ทำให้แต่ละด้านของบ้านได้รับวิวและความสดชื่นจากธรรมชาติ ที่แทรกอยู่ได้แม้จะอยู่ในห้องนั่งเล่น ห้องทานข้าว หรือห้องอ่านหนังสือ อย่างชิดใกล้ เวลาเดินขึ้นลงบันไดก็สามารถเก็บวิวได้เพราะผนังกระจกตรงจุดนั้นติดสูงจากพื้นจรดเพดานสองชั้น ให้วิสัยทัศน์ในการมองเห็นสูงขึ้นถึงปลายยอดไม้และท้องฟ้า และยังมองเลยออกไปเห็นสนามบินโอซาก้าและใจกลางเมืองโอซาก้าในระยะไกล ๆ ได้

พื้นผิวไม้มีชีวิตชีวาขึ้นเมื่อแสงส่องเข้ามาในบ้าน มิติของแสงเงาที่ส่องลอดซี่ไม้ระแนงตกกระทบผนังและพื้น สร้างบรรยากาศที่น่ามองอย่างอบอุ่น

เสน่ห์ของความเป็นญี่ปุ่น อยู่ที่การใช้ชีวิตร่วมกับฤดูกาล แม้แต่ห้องน้ำ ห้องนอน จึงตั้งใจใส่ผนังกระจกเช่นกัน มีวัตถุประสงค์เพื่อให้คน บ้าน และธรรมชาติได้อยู่ร่วมกันอย่างชิดใกล้ สามารถเข้าถึงกันได้ง่ายราวกับเป็นส่วนหนึ่งของกันและกัน โดยที่ไม่ต้องกังวลเรื่องสายตาของผู้คนภายนอก