ทาวน์เฮาส์เก่า ใส่ตัวตนใหม่ในงบประหยัด
“นิยามของบ้านหลังนี้หรือครับ ให้เป็นคำนี้ก็แล้วกันครับ Save is More ที่แปลงมาจาก Less is More ครับ” นี่คือคำบอกเล่าประโยคแรกปนเสียงหัวเราะจากเจ้าของบ้านหลังนี้ ซึ่งยินดีให้ทีมงานบ้านไอเดียเรียกขานด้วยนามแฝงว่า Tor Phumin หลังจากที่คุณ Tor Phumin ติดตามการรีโนเวทบ้านจากเว็บ เพจ และรายการแต่งบ้านมามากมาย ได้ชื่นชมกับไอเดียการปรับปรุงบ้านและเก็บข้อมูลมาเรื่อย ๆ จนมาถึงวันที่ใกล้จะปลดภาระจากบ้านหลังเก่าที่ซื้อให้ครอบครัว จึงเริ่มมองหาบ้านหลังใหม่ที่ตัวเองจะสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้อย่างอิสระ
แต่จากการหาข้อมูลบ้านใหม่ตามโครงการต่าง ๆ พบว่าราคาบ้านในตลาดสูงจนเกินงบประมาณที่มี จึงต้องเปลี่ยนแผนใหม่มาหาบ้านมือสองที่สภาพดี เพื่อปรับปรุงให้เป็นบ้านในฝัน เป็นโปรเจกต์การรีโนเวทแบบประหยัด เน้นการเซฟต้นทุนให้มากที่สุดแต่ก็ได้ผลออกมาเป็นที่น่าพอใจมากที่สุดเช่นกัน ซึ่งทีมงานคิดว่าบ้านหลังนี้น่าจะเป็นแรงบันดาลใจที่ดีให้กับคนที่กำลังต้องการสร้างบ้านในงบจำกัดครับ
เจ้าของบ้าน : คุณ Tor Phumin
งบประมาณ : 2.83 ล้านบาท (รวมตกแต่ง)
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
แต่งบ้านเก่างบจำกัด ด้วยจินตนาการที่ไม่จำกัด
“ตามความจริงแล้วผมไม่อยากจะรีโนเวทบ้านเก่าหรอกครับ 55” หนึ่งความในใจจากเจ้าของบ้าน ซึ่งคุณ Tor ให้เหตุผลว่า ความต้องการเดิมนั้นอยากได้ที่ดินกว้างๆ เพื่อปลูกบ้านหลังเล็ก ๆ ที่มีบริเวณมากกว่า แต่ด้วยปัจจัยรอบด้านทั้งเรื่อง การเงิน, สถานที่ทำงาน, เงื่อนไขทางธนาคาร ทำให้ต้องหาทางออกด้วยการรีโนเวทแทน
“โจทย์ของบ้านที่ผมมองหาคือ บ้านขนาดกลาง บรรยากาศสงบ อยู่ไม่ไกลจากตัวเมือง เพราะผมเติบโตและชินกับการอยู่บ้านเล็ก ๆ โซนตัวเมืองชั้นใน ส่วนราคาต้องไม่เกิน 1.7 ล้าน เพื่อให้ผ่อนจ่ายสบาย ๆ ไม่ต้องรับภาระหนักจนเกินไป สำหรับพื้นที่รอบ ๆ บ้านผมอยากให้มีร่มไม้ มีพื้นที่สีเขียวบ้าง แต่การที่จะหาบ้านมือสองสภาพดีแบบที่ใจต้องการนั้นยากมาก เพราะผมไม่มีความรู้เรื่องโครงสร้าง ซึ่งผมก็พยายามหาบ้านเรื่อย ๆ พร้อมกับศึกษาวิธีการเลือกบ้านควบคู่กันไปด้วย จนมาเจอบ้านหลังนี้ครับ”
Before : ภาพส่วนต่าง ๆ ของบ้านก่อนปรับปรุง
ทาวน์เฮาส์ขนาด 22 ตารางวา อายุประมาณ 23-24 ปี ที่ตั้งอยู่ห่างจากออฟฟิศย่านเอกมัยเพียง 11-12 กิโล ทำให้เดินทางไปทำงานสะดวก ภายในเหมือนทาวน์เฮาส์เก่าทั่วไปที่มีทรงยาวและค่อนข้างมืด แต่สภาพของตัวอาคารโดยรวมยังดูดี โครงสร้างก่อด้วยอิฐมอญทั้งหลังจึงแข็งแรง อาจจะมีจุดที่ทรุด ลอกล่อน แตกร้าว รั่วซึม ผุพัง ซึ่งปรับปรุงแก้ไขได้ เหตุผลสำคัญที่เลือกบ้านนี้คือ เพดานบ้านค่อนข้างสูงทำให้อากาศในบ้านไม่ร้อนเกินไป มีพื้นที่ outdoor ไว้พักผ่อน ส่วนราคาบ้านคือ 1.4x ล้านบาท ถือว่าถูกมากเมื่อเปรียบเทียบกับโครงการใหม่แถวนี้ที่ช่วงราคาประมาณ 2 ล้านกว่า ๆ
เมื่อทำการสำรวจทุกชั้นทุกจุด คุณ Tor ก็วัดพื้นที่เพื่อทำแบบแปลนบ้านอย่างง่ายๆ ให้สื่อสารกับช่างถึงความต้องการ และเริ่มเก็บรวบรวม Reference จากสื่อต่าง ๆ เพื่อให้มองเห็นภาพภายในบ้านแต่ละจุดให้ชัดเจนขึ้น โดยส่วนตัวคุณ Tor ชื่นชอบบ้านสไตล์ studio ที่มีความเป็น scandinavian loft ขอบเขตของการตกแต่งจึงแคบลงทำให้งานง่ายขึ้น
ส่วนหนึ่งของข้อมูลภาพการตกแต่งบ้านสไตล์ scandinavian loft ที่รวบรวมไว้
การรีโนเวทบ้านสัมพันธ์กับงบประมาณ เมื่อหักลบจากค่าโอนและอื่น ๆ แล้ว คุณ Tor เหลือเงินสำหรับรีโนเวทและซื้อเฟอร์นิเจอร์ประมาน 250,000 บาท บวกลบเล็กน้อย จึงต้องหาข้อมูลเรื่องวัสดุและของแต่งบ้านให้เหมาะสม โดยปรึกษากับเพื่อนๆ ที่เป็น interior Designer กับ Contractor Onsite แล้วลองทำแบบร่างคร่าว ๆ ด้วยตัวเอง
“ผมใช้วิชา graphic ที่ตัวเองพอมีความรู้มาใช้ในการรีทัชรูปแบบที่ผมอยากจะทำ เพื่อดูก่อนว่าภาพที่คิดกับพื้นที่จริงพอจะเข้ากันหรือเปล่า จากนั้นขั้นตอนต่อไป คือ การเลือกสเปควัสดุก่อสร้าง อุปกรณ์สำหรับตกแต่ง และเฟอร์นิเจอร์ เพื่อมาคำนวณงบประมานให้ครอบคลุม เสร็จแล้วก็ทำบรีฟงานเพื่อเตรียมคุยกับผู้รับเหมาที่สามารถจบงานในราคามิตรภาพตามวงเงินที่วางเอาไว้ได้ครับ”
ภาพ graphic ที่คุณ Tor ทำเพื่อดูความเป็นไปได้ในการปรับปรุงและตกแต่งบ้าน
ตัวอย่างขอบเขตงานที่ brief กับช่าง
ผลงานการแปะอิฐตกแต่งและการฉาบปูนลอฟท์ของคุณ Tor และคุณแม่
งานระหว่างการปรับปรุงบ้าน
hands build a home บ้านที่สร้างด้วยมือและใจ
ระหว่างกระบวนการรีโนเวท ประกอบด้วย งานรื้อฝ้าทำใหม่เปลือยเพดานชั้น 1 ทั้งหมด รื้อพื้นปาเก้บนบันได ปูกระเบื้องน้ำทั้งสองห้องและเปลี่ยนสุขภัณฑ์ เดินไฟฟ้าด้วยท่อ EMT ทั้ง 2 ชั้น พร้อมติดตั้งโคมไฟต่อสวิตซ์ไฟ ประมาน 23 จุด ระบบน้ำ งานซ่อมแซมผนังพร้อมแปะอิฐผนังตกแต่งพื้นที่ประมาน 50 ตารางเมตร ทำประตูเหล็กฉีก ทั้งหมดที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญก็ยกให้เป็นหน้าที่ของช่าง
ในขณะที่ต้องการประหยัดงบประมาณให้ได้มากที่สุด ดังนั้นจุดไหนที่่ทำเองได้ก็จะลงมือทำเอง อย่างงานติดอิฐตกแต่ง งานฉาบปูนลอฟท์ซึ่งทำได้ไม่ยาก ไปจนถึงการทำเฟอร์นิเจอร์ใช้เองด้วย คุณ Tor จะใช้เวลาวันเสาร์อาทิตย์และหลังเลิกงานเข้ามาเก็บงานต่อ บางวันก็จะมีคุณพ่อ คุณแม่ และแฟนมาช่วยกันทำด้วย เมื่อเสร็จแล้วหน้าตาบ้านจะเป็นแบบนี้ครับ
ประตูหน้าบ้านเดิมตัดเอาเหล็กดัดเก่าออก ใส่ตะแกรงเหล็กฉีกเข้าไปแทนแล้วพ่นสีดำ
ผนังตกแต่งอิฐโชว์แนวที่ลงมือทำเอง แต่ได้ผู้รับเหมาใจดีให้ช่างช่วยทำจนงานเสร็จแบบไม่คิดเงินเพิ่ม
จากประตูบ้านเข้ามาจะเห็นความเปลี่ยนแปลงตั้งแต่บานประตูเหล็กดัดชั้นใน ที่ใช้กรอบเดิมแต่ตัดเหล็ดดัดเก่าออกใส่ตะแกรงเหล็กฉีกเข้าไปแทนแล้วพ่นสีดำ กลายเป็นประตูบ้านลุคเท่ ๆ ถัดเข้ามาจะเป็นทางเดินเข้าสู่ตัวบ้าน ซึ่งจะใช้โซฟาหนังสีน้ำตาลตัวใหญ่แบ่งพื้นที่ เพื่อไม่ให้คนที่เข้ามาในบ้านต้องเดินผ่านหน้าทีวีเหมือนบ้านหลังอื่น ๆ และยังมีพื้นที่เหลือทำเป็นที่จอดจักยานด้วย
สำหรับชั้นวางหกเหลี่ยมที่ติดบนผนังอิฐสีขาว เป็นผลงาน D.I.Y จากการนำพลาสวูดแผ่นเรียบหนา 5 mm. ที่เหลือใช้มาต่อกันเป็นหกเหลี่ยม หลังจากนั้นก็พ่นสีแล้วนำแผ่นลามิเนตลายไม้มาติดภายนอกอีกที ประดับตกแต่งด้วยต้นไม้ปลอม เท่านี้ก็พร้อมต้อนรับการมาเยือนด้วยความสดชื่นและอบอุ่น
บ้านที่บอกเล่าตัวตนเท่ ๆ ของผู้อยู่
คุณ Tor เล่าเรื่องราวตัวตนของคนและบ้านให้เราฟังต่อว่า “เมื่อบ้านเกือบจะเสร็จมีหลายคนถามผมว่า “จะอยู่ได้จริงไหม” “สร้างเอาไว้แค่ถ่ายรูปสวย ๆ หรือเปล่า” “จะไม่เหมือนร้านกาแฟไปหน่อยเหรอ” ฯลฯ จริง ๆ แล้วผมว่าสิ่งเหล่านี้มันขึ้นอยู่กับรสนิยมและการใช้ชีวิตของเจ้าของบ้านมากกว่าครับ โดยส่วนตัวผมคิดว่าที่อยู่อาศัยมันต้องบ่งบอกเป็นตัวตนของเจ้าของบ้านให้ได้ชัดเจนที่สุดครับ เหมือนกับบ้านหลังนี้ถ้าเปรียบเสมือนคนก็คงจะที่มีบุคลิกที่เป็นคนง่าย ๆ สบาย ๆ รักสงบ และชอบอะไรที่ไม่เหมือนใคร ซึ่งนั่นคือตัวตนผมเลยครับ”
“สำหรับคำถามที่ว่าบ้านตอบโจทย์มากน้อยแค่ไหน ก็ต้องบอกว่าถึงบ้านหลังนี้แม้จะไม่ได้ตอบโจทย์
การตกแต่งบ้านในสไตล์สแกนดิเนเวีย (scandinavian) สิ่งสำคัญคือ แสงสว่าง และเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์และของแต่งห้องจากธรรมชาติเป็นหลัก เช่น งานไม้ ผ้า เครื่องจักสาน โทนสีที่ใช้จะเป็นสีกลาง ๆ อย่างสีเทา ขาว น้ำตาล เพิ่มความอบอุ่น และมีสีเขียวของต้นไม้ให้ความใกล้ชิดธรรมชาติ ดูสะอาดและเรียบง่าย เหมาะกับคนที่รักการแต่งห้องในสไตล์เรียบง่าย เพิ่มความโดดเด่นด้วยการทำผนังโชว์แนวอิฐทาสีขาว ตกแต่งด้วยภาพลายเส้นสีดำขนาดต่าง ๆ ที่จัดวางรวมกันเป็นรูปหัวกวาง สื่อถึงความเป็นยุโรปได้เป็นอย่างดี เพิ่มความดิบและเท่ในแบบลอฟท์ด้วยสีดำบนเพดาน งานเหล็ก และงานโชว์ท่อบนเพดาน
ชั้นวางของโครงสร้างเหล็กผสมไม้ให้อารมณ์ความเป็นลอฟท์ วางของตกแต่งกระจุกกจะจิกที่เพิ่มความ Homey ให้บ้านไม่ดูแข็งกระด้างจนเกินไป ของแต่งบ้านที่นี่กว่า 70% เป็นของสะสมที่มีอยู่แล้วและซื้อเข้ามาเพิ่มเติมบ้าง ชั้นวางของที่เป็นชั้นโปร่ง ๆ นี้ทำหน้าที่ได้หลายอย่างด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น ใช้วางเก็บของใช้ โชว์ของสะสม ยังใช้เป็นเหมือนพาร์ทิชันแบ่งพื้นที่นั่งเล่นกับพื้นที่ทานอาหารด้านหลังให้เป็นสัดส่วน โดยที่ไม่ทำให้บ้านดูแคบ ทึบ และยังมีความเชื่อมต่อกัน
บ้านเป็นบ้านด้วยงาน D.I.Y
พื้นที่ทานอาหารเล็ก ๆ ที่มีโต๊ะอาหารเก๋ ๆ วางอยู่ เป็นอีกหนึ่งผลงานการสร้างสรรค์จากฝีมือเจ้าของบ้าน ที่ใช้ไม้ลังมาประกอบท็อปโต๊ะ ติดขาโต๊ะสำเร็จรูป Hairpin จากนั้นก็ทำการขัดจนหมดเสี้ยนแล้วลงทาน้ำยากันปลวกเชื้อราให้เรียบร้อย เมื่อแห้งสนิทแล้วก็ทาทับด้วยสีย้อมไม้สีขาวให้เข้าฉากหลังที่เป็นอิฐโชว์แนวทาสีขาว ทาทับด้วยยูรีเทนอีกรอบเพื่อปกป้องไม้จากความชื้น ส่วนกรอบรูปสามชิ้นที่ติดผนัง คุณ Tor ซื้อกรอบรูปเก่ามาซ่อมและพ่นสีใหม่สนนราคากรอบละ 30 บาทเท่านั้น ! รูปภาพใบไม้ข้างในใช้วิธีปรินต์อิงค์เจ็ต sticker แล้วมาแปะลงบนแผ่นพลาสวูด เท่านี้ก็ประหยัดเงินได้หลายพันบาททีเดียวครับ
หลาย ๆ จุดของบ้านตกแต่งด้วยกระถางมอนสเตอร่า ( Monstera) ราชินีแห่งไม้ใบที่รูปทรงของใบสวยงาม และเฟินเปรูใบสีเขียวเข้มรูปทรงใบสวย ๆ ช่วยจะช่วยเติมความสดชื่นแบบเขตร้อนชื้น (tropical) มากขึ้น
Before&After พื้นที่ว่างกลายเป็นมุมทำงานใต้บันได
เคาน์เตอร์เดิมออกแบบมาเป็นปูนขัดมันธรรมดา แต่ช่างแนะนำว่ามีกระเบื้องสีดำที่เหลือจากการปูห้องน้ำให้นำมาปูท็อปครัว เมื่อคิดดูแล้วว่าในระยะยาวจะทนและทำความสะอาดง่ายกว่าจึงเลือกทำตามคำแนะนำของช่าง ชั้นวางครัวทำง่าย ๆ โดยรางรับชั้นหรือที่เรียกกันว่าราง AA เจาะยึดกับผนังแล้วนำแผ่นไม้ลังมาทากันปลวกและเชื้อรา แล้วทาทับด้วยสีย้อมไม้ เสร็จแล้วนำไปยึดกับรางที่มีอยู่ ส่วนที่แขวนกระทะใต้ปล่องดูดควันทำมาจากชุดท่อประปาเหล็ก นำมาตัดทำเป็นราวแขวน
Before: โถงบันไดก่อนปรับปรุง
After: โถงบันไดหลังปรับปรุง
แผงกันตกบนชั้น 2 เปลี่ยนจากเดิมที่เป็นลูกกรงไม้ราวบันได มาเป็นตะแกรงเหล็กฉีกกรอบสีดำ เมื่อเปลี่ยนวัสดุและปรับสี ลุคของบ้านก็ต่างออกไปในทันที่
Before: ห้องนอนก่อนปรับปรุง
After: ห้องนอนหลังปรับปรุง
บ้านเต็มเสน่ห์ Scandinavian loft
“บ้านโครงการใหม่ๆ มีความสวยงามแต่ขาดเสน่ห์ อันนี้ผมพูดถึงโครงการธรรมดาที่
แน่นอนว่าในบ้านจัดสรรโดยเฉพาะทาวน์เฮาส์ เราคงจะไม่ได้เห็นการตกแต่งห้องนอนที่ผืนผนังเต็มไปด้วยอิฐทาสีขาวบาง ๆ ให้เห็นเนื้ออิฐอยู่บ้าง เตียงนอนที่ทำจากไม้พาเลทดิบ ๆ และชั้นวางของเก๋ ๆ ที่สาดเสน่ห์ของความไม่เนี๊ยบจนเต็มพื้นที่ แบบที่เราได้เห็นจากห้องนอนนี้
มุมวางชั้นเก็บของ D.I.Y และตู้เก็บคอลเล็กชันโมเดลในห้องนอน
ลานหลังบ้านที่เคยเป็นพื้นที่โล่ง ๆ ปูกระเบื้องจนเต็ม ถูกปรับเปลี่ยนมาเป็นสวนนั่งเล่นเอาท์ดอร์
ลานร้างกลายเป็นสวนที่เต็มไปด้วยเรื่องราว
เมื่อทีมงานถามว่ามุมไหนที่ชอบที่สุด คุณ Tor ให้คำตอบว่า “จริงๆ แล้วผมชอบและภูมิใจทุกมุมนะครับ เพราะว่าเราได้ลงมือที่เอง ในทุกๆ ตารางเมตรจึงมีเรื่องราวหมดครับ แต่ถ้าถามว่าชอบมุมไหนเป็นพิเศษ ผมชอบพื้นที่ outdoor หลังบ้านครับเพราะว่า หนึ่งเลยคือ เป็นพื้นที่โล่งมีร่มไม้เย็นสบาย มีลมพัดตลอดเวลา สองคือ ผมสามารถใช้ประโยชน์จากพื้นที่ตรงนี้ได้หลากหลายและคุ้มค่าจริงๆ ครับ อย่างเช่น วันหยุดผมก็ออกมาทานกินข้าวที่โต๊ะด้านนอก หรือในช่วงเย็นๆ ถ้ามีเพื่อนๆ แวะมาหา ผมก็สามารถใช้พื้นที่เป็นนี้นั่งสังสรรค์กันเบาๆ แล้วถ้าวันไหนอากาศร้อนๆ ผมก็จะเอาสระน้ำเป่าลมออกมานอนแช่น้ำจิบเบียร์ และทำงานหลังบ้านได้ครับ เรียกว่าใช้พื้นที่ตรงนี้คุ้มจริงๆครับ” ฟังแล้วอิจฉาในไลฟ์สไตล์เจ้าของบ้านจริง ๆ นะครับ
รีโนเวทพื้นที่โรงรถหน้าบ้านของเศษวัสดุเหลือใช้จากการตกแต่งภายใน
ฝากไว้สำหรับคนคิดรีโนเวทบ้านเก่า
“สำหรับคนที่กำลังตัดสินใจจะซื้อบ้านเก่าเพื่อรีโนเวท มี Trick ในการมองหาบ้านที่ใช่ ซึ่งต้องใช้ทักษะสังเกตหลาย ๆ จุด อาทิ ทำเลนี้ในอนาคตจะดีหรือไม่ มีประวัติเรื่องน้ำท่วมหรือเปล่า ทางเข้า-ออกต้องสะดวก สังคมเพื่อนบ้านเป็นอย่างไร (ลองสอบถามคนละแวกนั้นครับ) ถ้าทำเลโอเคแล้วก็มาดูที่ตัวบ้าน เริ่มจากการสำรวจโครงสร้างอาคาร เช็คดูว่าบ้านทรุดมากไหม ซึ่งส่วนนี้ผมแนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญโดยตรง เช็คระบบน้ำด้วยการลองปิดมิเตอร์น้ำ หากปิดแล้วมิเตอร์ยังเดินอยู่แสดงว่ามีจุดน้ำรั่ว จากนั้นก็ตรวจสอบระบบไฟ แนะนำว่าถ้าสายไฟเก่ามากให้เดินไฟใหม่เลยครับ นอกจากบ้านจะปลอดภัยแล้วเราจะได้กำหนดจุด lighting ภายในบ้านได้ด้วย ซึ่งข้อนี้สำคัญมาก เพราะ lighting สวย ๆ จะทำให้บรรยากาศของบ้านดูดีขึ้นมากทีเดียวครับ
“การเลือกบ้านจะต้องดูสไตล์การแต่งบ้านของเราประกอบด้วย อย่างเช่น ผมชอบลอฟท์ก็จะเลือกบ้านที่มีเพดานสูงโปร่งบิวท์อินไม่เยอะ เพราะต้องรื้อทิ้งอยู่แล้วครับ อันดับต่อไปคือ การสืบข้อมูลเรื่องราคาประเมินครับ เนื่องจากบ้านแต่ละพื้นที่จะมีราคากลางต่างกัน เราไม่ควรซื้อบ้านที่แพงกว่าราคาประเมินมากเกินไป ผมเคยติดต่อบ้านที่ต่อเติมนิดหน่อยราคา 3 ล้านบาท คิดว่าน่าจะใช้งบตกแต่งเต็มที่แค่แสนต้นๆ ในขณะที่ราคากลางอยู่ระหว่าง 1.8 – 2.3 ล้าน ก็ถือว่าราคาสูงไปครับ”
“อีกเรื่องจะฝากไว้คือ การรีโนเวททุกครั้ง เราต้องมีไอเดียที่นิ่งก่อนนะครับ ถ้าไอเดียมาเกิดตอนระหว่างการทำบ้านแล้วล่ะก็ เราก็จะคิดไปทำไป งานไม่จบแน่ๆ ครับ ”
“ถ้าเรายิ่งใช้ไอเดียมากเท่าไร เราก็จะยิ่งใช้เงินเราน้อยเท่านั้น” เป็นบทสรุปจากการลงมือสร้างบ้านหลังนี้ที่เจ้าของบ้านฝากเราไว้ ซึ่งไม่ใช่เพียงแต่พูดให้ฟังเท่านั้น แต่มีผลงานที่ทำให้เราเห็นเป็นรูปร่างได้ชัดเจน สิ่งนี้พิสูจน์แล้วว่า ตัวเงิน แม้จะเป็นข้อจำกัดที่สำคัญ แต่การใช้ความคิดสร้างสรรค์ที่ไร้ขอบเขตสามารถทลายข้อจำกัดเหล่านั้นลงได้ นอกจากนี้คุณ Tor ยังเป็นตัวอย่างที่ดีที่ชี้ให้เราเห็นว่า ความรู้และทักษะต่าง ๆ เป็นสิ่งที่เรียนรู้เพิ่มเติมเองได้แม้จะไม่เคยมีประสบการณ์มาก่อนก็ตาม บางครั้งความล้มเหลวจากความไม่รู้ก็จะสร้างองค์ความรู้ใหม่ ๆ เปรียบเสมือนการลับดาบให้คมขึ้นเรื่อย ๆ และกลายเป็นประสบการณ์ที่สามารถส่งต่อให้ผู้อื่นได้ด้วย ถึงวันนี้บ้านเสร็จในระดับหนึ่ง แต่ยังไม่จบเสียทีเดียวเพราะงานตกแต่งยังคงทำไปได้เรื่อย ๆ และยังมีจุดที่ยังต้องเพิ่มเติมให้สมบูรณ์ ถ้ามีความคืบหน้าเพิ่มเติมเราคงได้ชมใน EP. ต่อไปด้วยกันครับ
สรุปค่าใช้จ่ายในการรีโนเวทบ้านโดยประมาณ
แปลนบ้าน
