บ้านคอนกรีตโมเดิร์นปนแกลเลอรี่

สำหรับคนรักงานศิลป์ การได้ครอบครองผลงานชิ้นเอกจากศิลปินที่ตนเองชื่นชอบคงเป็นความสุขที่สุดในชีวิต และคงจะดียิ่งขึ้นหากเราสามารถเก็บรวบรวมงานชิ้นที่รักมาอยู่ในบ้านให้มองเห็นได้ทุกวัน เนื้อหานี้ “บ้านไอเดีย” จะพาไปชมผลงานออกแบบบ้าน Kunshuis House and Gallery ที่อยู่อาศัยของนักสะสมงานศิลปะใน Riebeek Kasteel เจ้าของคือผู้ชื่นชอบงานศิลปะ ซึ่งใช้เวลาหลายปีในการเก็บสะสมคอลเลกชั่นงานจากแอฟริกาใต้อันโดดเด่น ความฝันของพวกเขาคือการสร้างบ้านในแอฟริกาใต้สามารถแสดงงานศิลปะได้ และนี่คือฝันที่เป็นจริงครับ

ออกแบบ : Strukt Architects
ภาพถ่าย : Paris Brummer Courtesy of VISI Magazine
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

โจทย์ของบ้านนั้นเรียบง่าย หนึ่งต้องการพื้นที่แกลเลอรีแสดงงานศิลปะ สองคือบ้านที่อยู่อาศัย ซึ่งอยู่ในพื้นที่เดียวกันแต่แยกออกจากกันอย่างเป็นสัดส่วน อีกความต้องการมาจากที่ตั้งของบ้านยังเป็นเนินติดถนนสายหลักของหมู่บ้าน จึงอยากให้ผู้คนที่ผ่านไปมาสามารถเพลิดเพลินกับคอลเลกชั่นศิลปะนี้ได้ในบางโอกาส จึงเป็นที่มาของการสร้างอาคารรูปทรงสี่เหลี่ยมหลังคาแบนที่มีช่องเปิดขนาดใหญ่ที่เปิด-ปิดได้ และวางงานศิลป์ชิ้นสวยให้ต้องแอบหันหลับไปมอง

ประตูหลักสำหรับเข้าบ้านจะอยู่ด้านข้างของถนน ด้านหน้าส่วนที่ติดถนนหลักก็มีสวนขนาดใหญ่คั่น ทำให้ยังรู้สึกเป็นส่วนตัวในส่วนที่ต้องการ จากทางเข้าจะทางเดินและคอร์ทยาร์ดให้นั่งเล่น ต้อนรับกลับบ้านด้วยสวนน้ำที่วางงานประติมากรรมบรอนซ์รูปเหมือน มหาตมะ คานธี บนแท่นคอนกรีตกลมโดดเด่น

แม้ว่าโครงการนี้จำเป็นต้องเป็นแกลเลอรีเป็นหลัก แต่ก็ยังต้องเป็นบ้านอยู่ดี จึงต้องมีพื้นที่ผนังเพียงพอสำหรับงานศิลปะ และช่องเปิดที่สามารถมีส่วนร่วมกับทัศนียภาพ และปล่อยให้แสงธรรมชาติอันอบอุ่นลอดเข้ามาในบ้าน ในขณะที่คำนึงถึงการรักษางานศิลปะด้วย โดยทำประตูทางเข้าเบี่ยงลึกเข้ามา จุดที่เป็นแกลเลอรี่ที่มีผนังบางส่วนเฉียงเข้าไป ทำให้งานศิลป์ไม่โดนแสงตรง ๆ แต่ภายในอาคารยังสว่างจากแสงธรรมชาติ

จากโซนแกลเลอรี่จะมีทางเดินและประตู นำลงมาสู่พื้นที่ต่างระดับเป็นพื้นที่ส่วนกลางของบ้าน ประกอบด้วย ห้องนั่งเล่น ห้องทานข้าว และครัว ที่อยู่รวมกันเป็นห้องโถงขนาดใหญ่แบบ open plan ไม่มีผนังกั้น โดยห้องนี้จะวางตัวแนวทแยงมุมกับส่วนอื่นๆ ของอาคาร ซึ่งมีส่วนทำให้ผนังมีลักษณะทแยงมุมตามไปด้วย ในพื้นที่บ้านนี้จะวางเฟอร์นอเจอร์ดีไซน์สวยโทนสีดำขาว แทรกด้วยของตกแต่งทั้งภาพวาดและงานประติมากรรมลอยตัว เหมือนเฟอร์นิเจอร์กลายเป็นหนึ่งในคอลเลคชันงานศิลป์ที่สะสม

ห้องนั่งเล่นตกแต่งด้วยภาพวาดและงานประติมกรรม

ไซต์นี้มีพื้นที่ 852 ตร.ม. โดยครอบคลุมพื้นที่ที่อนุญาตก่อสร้างเพียง 50% จึงเหลือพื้นที่สำหรับอาคาร 426 ตร.ม. ดังนั้นสถาปนิกจึงใช้พื้นที่ทั้งหมดอย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยการขยายตัวอาคารออกไปจนสุดขีดจำกัดของไซต์งาน นอกนั้นเป็นพื้นที่ว่างหรือคอร์ยาร์ดที่แทรกเข้ามาภายใน ใส่มุมสบายให้นั่งเล่น ว่ายน้ำ อย่างเป็นส่วนตัว ท่ามกลางผนังคอนกรีตที่ห่อล้อม

พื้นภายในบ้านเป็นปูนขัดมัน สถาปนิกจึงเพิ่มมิติให้บ้านโดยใช้การฉาบปูนที่สร้างพื้นผิวให้มี Texture ที่เรียกว่า Tyrolean ซึ่งเป็นเทคนิคการฉาบผนังที่ภายในภูมิภาค คล้ายๆ กับการสลัดดอกปูนบ้านเราหรือการพ่นทรายบนผนัง และสำหรับเพดานด้านบนปล่อยให้เห็นแผ่นคอนกรีตของหลังคาดิบๆ เปลือยเปล่า วิธีนี้ยิ่งทำให้ชิ้นงานที่ประดับบนผนังและวางตั้งบนฐานปูนเด่นโดดขึ้นมา

หนึ่งลักษณะเด่นของสถาปัตยกรรมที่เห็นได้ชัดเจนจากภายนอก คือ การใช้ที่ว่างของบ้านทำ “ระเบียง” หรือ “เฉลียง” หันหน้าไปทางทิศเหนือรับแสงยามเช้าที่สวยงาม และวิวเมือง วิวท้องฟ้าในมุมมองที่สูงและกว้าง ตรงพื้นที่นี้มีประติมากรรมโดยศิลปินท้องถิ่น Anton Momberg วางตั้งบนฐานกลมเตี้ยๆ สร้างจุดไฮไลต์ด้วยการเจาะเพดานคอนกรีตทำช่องแสง skylight กลมๆ ที่เหมือนแสงสปอตไลท์ที่ส่องมายังจุดนี้ตลอดเวลา