บ้านหลังคาจั่วปูนเปลือยผนังกระจก

นี่คือโครงการที่อยู่อาศัยที่ตั้งอยู่ในเกียวโต แทบไม่ต้องบอกก็พอจะรู้ว่าเป็นบ้านญี่ปุ่น ด้วยลายเซ็นบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นความเนี๊ยบในความเรียบง่ายแบบน้อย ๆ ฝ้าเพดานไม้ ผนังปูนเปลือยดิบ ๆ ที่เห็นตัวตนเด่นชัด สำหรับบ้านนี้มีความพิเศษออกไป ตรงที่การออกแบบต้องยึดตามกฎระเบียบด้านภูมิทัศน์ที่เข้มงวดเป็นพิเศษ เพื่อรักษาวัฒนธรรมของเมือง ทั้งผนังด้านนอก รูปทรงหลังคา ปริมาตร สี ระยะย่น ทำให้ความครอบคลุมของอาคารสามารถก่อสร้างได้เพียง 30% ของพื้นที่ สถาปนิกจึงออกแบบหลังคาทรงจั่วแบบร่วมสมัยที่มีระยะยื่น ซึ่งช่วยเพิ่มพื้นที่ใช้สอยของบ้านออกไปทุกด้าน

ออกแบบ : SAI architects
ถ่ายภาพ : Norihito Yamauchi
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

Pillar House คือชื่อโครงการบ้านพื้นที่ 93 ตร.ม สถาปนิกนำเสนอแนวคิดในการทำให้รู้สึกถึงพื้นที่กว้าง โดยการใช้พื้นที่ทั้งหมดอย่างมีประสิทธิภาพ ภายนอกประยุกต์โครงสร้างหลังคาทรงจั่วแบบดั้งเดิม เป็นการคิดใหม่เกี่ยวกับวัฒนธรรมที่สืบทอดมา แต่วางแผนให้ที่เหมาะกับไลฟ์สไตล์สมัยใหม่ ผนังหน้าบ้านเป็นกระจกใสแต่มีแผงผนังคอนกรีตสองด้านกลายเป็นเสมือนฉากกั้นให้ค่อย ๆ รักษาความเป็นส่วนตัวในพื้นที่แต่ละส่วน จึงมั่นใจได้ถึงรูปแบบการอยู่อาศัยที่สะดวกสบาย ในขณะที่ยังเชื่อมต่อกับสภาพแวดล้อมในท้องถิ่นได้อย่างนุ่มนวล แทนที่จะแยกตัวเองออกจากชุมชน

คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่

ในการสร้างกันสาดหลังคาที่ไม่มีแป สถาปนิก SAI ได้เสริมความแข็งแรงของโครงสร้างโดยใช้ตัวรองรับโลหะที่ทำขึ้นเอง และ ‘เสาผนัง’ คอนกรีต ที่ทำหน้าที่รองรับน้ำหนักกันสาดหลังคาด้วย ระยะห่างที่คั่นระหว่างผนังคอนกรีตกับผนังบ้านที่เป็นกระจก จัดสวนเล็ก ๆ โรยกรวดเพิ่มชีวิตชีวา ลดความรู้สึกดิบอข็งกระด้างของอาคารลง และยังมีฝ้าเพดานตีด้วยไม้มาเสริมทัพความอบอุ่นอีกนิด

สำหรับทางเข้าบ้าจะอยู่ทางทิศใต้ นำไปสู่พื้นที่นั่งเล่นสูง 2 เท่าของบ้าน ซึ่งจัดผังพื้นที่ใช้งานอยู่ในแนวเส้นตรงตามรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าของบ้าน ทั้งด้านหน้าและด้านข้างของบ้านมีประตูกระจกบานใหญ่ที่เปิดออกได้กว้างหลายบาน ความโปร่งใสของผนังกระจกทำให้บ้านดูเหมือนไม่มีขอบเขต ให้อิสระทางสายตาเชื่อมต่อระหว่างภายในกับพื้นที่กลางแจ้งภายนอก ทลายความรู้สึกแคบของบ้านได้ แม้จะอนุญาตให้ใช้ทำอาคารได้เพียง 30% ของพื้นที่ทั้งหมดก็ตาม

ผนังคอนกรีตที่ทำหน้าที่เสาไปด้วยนี้เป็นแกนหลักของบ้าน มีเป็นคู่ ๆ เรียงเป็นจังหวะจากหน้าบ้านจนสุดทาง ในแต่ละช่วงผนังคั่นจะแทรกด้วยพื้นที่ใช้งานเริ่มจากมุมนั่งเล่นต้อนรับแขกด้านหน้า มีห้องครัวและพื้นที่รับประทานอาหารอยู่ที่กึ่งกลางของแปลน ส่วนห้องน้ำและห้องสุขาอยู่ที่ปลายสุดของบ้าน แต่ละจุดของบ้านจึงเชื่อมต่อกันอย่างหลวมๆ ในขณะที่ยังดูเป็นสัดส่วน

จากบันไดไม้ในชั้นล่างที่แสดงให้เห็นความประณีตในงานช่าง นำทางไปสู่ชั้นบนของบ้าน ซึ่งมีห้องนอน 2 ห้องและพื้นที่นั่งทำงานอ่านหนังสือใต้หลังคาขนาดใหญ่ ทีมงานแบ่งสัดส่วนห้องนอนส่วนตัวให้มีขนาดเล็กแค่พอใช้ซุกตัวนอนพักผ่อน แต่จะให้ความสำคัญกับพื้นที่ใช้งานร่วมกันข้างนอกมากกว่า ซึ่งเป็นความต้องการของผู้อยู่อาศัยเอง ในโวนใต้หลังคานี้สถาปนิกเลือกวิธีการติดตั้งฝ้าเพดานให้เอียงเฉียงตามแนวหลังคาจั่ว ทำให้ได้ระดับความสูงจากพื้นถึงเพดานมากกว่าการติดตั้งฝ้าทั่วๆ ไปที่จะต่ำกว่านี้นับ 10 ซม.

ด้วยรูปลักษณ์ภายนอกที่รักษารูปแบบดั้งเดิมบางอย่างของบ้านในเกียวโต ทำให้บ้านโมเดิร์นมินิมอลนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุมชนที่มีวิถีชีวิตสมัยใหม่ได้ ในขณะที่ยังคงรักษาวัฒนธรรมที่มีคุณค่าและควรค่าแก่การสืบทอดตลอดยุคสมัยอย่างลงตัว