ปรับปรุงบ้านให้อยู่สบายไม่ร้อน
บ้านเดี่ยวหลังนี้สร้างขึ้นในทศวรรษที่ 80ในสภาพที่ทรุดโทรม บางส่วนของบ้านไม่ได้ใช้งานถูกทิ้งโดยเปล่าประโยชน์ เจ้าของใหม่จึงต้องการปรับเปลี่ยนทั้งหน้าตาและฟังก์ชั่นการใช้งานที่เหมือนใหม่และความสวยงามสำหรับครอบครัวของพวกเขาที่กำลังจะเข้ามาอยู่ที่นี่ในไม่ช้า บทสรุปที่ได้หลังการปรับปรุงครั้งใหญ่ คือพื้นที่เปิดโล่งที่มีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับสวนกลางแจ้งและสามารถใช้งานพื้นที่ได้จริงทั้งหมด ไม่มีส่วนไหนที่เกินความจำเป็น แถมยังสอดคล้องกับสภาพอากาศร้อนชื้นของศรีลังกาได้ดีด้วย
ออกแบบ : Iconcast
ภาพถ่าย : Madhushan Indika de Silva
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
Before: บ้านในโมราตูวา ประเทศศรีลังกา อาคารเดิมออกแบบมาสำหรับสมาชิก 4 คน มีเฉลียงและระเบียงที่ไม่ได้ใช้งาน ตัวอาคารดูปิดรอบด้าน ทำให้การเชื่อมต่อกับพื้นที่นอกบ้านทำได้ไม่ดีเท่าที่ควร แม้จะมีประตูหน้าต่างหลายบานแต่โดยรวมบ้านยังดูมืดและอับ ความตั้งใจในการออกแบบปรับปรุงของสถาปนิกคือ การกำหนดพื้นที่ใหม่ให้รองรับครอบครัวที่มี 5 คน มีพื้นที่รับรองแขก และที่จอดรถในร่มสำหรับรถ 2 คัน ความท้าทายที่เกิดจากการออกแบบเพิ่มเติมและดัดแปลงบ้าน อยู่ที่การเพิ่มพื้นที่ที่สร้างขึ้นในขณะที่ยังคงรักษาพื้นที่สวนที่กว้างขวางไว้ เพื่อคืนวิถีชีวิตที่โปร่งสบายเป็นอิสระให้ผู้อยู่อาศัยผ่านสเปซและภูมิทัศน์ที่มีอยู่
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
อาจเป็นเรื่องยากที่จะผสานแนวคิดทางสถาปัตยกรรมที่แตกต่างกัน ระหว่างบ้านที่ค่อนข้างปิดในทศวรรษที่ 1980 และการเปิดเผยโปร่งเบาแบบร่วมสมัย โดยไม่ทำให้เกิดภาพความขัดแย้ง แต่ในกรณีนี้สถาปนิกสามารถก้าวข้ามข้อจำกัดเหล่านั้นได้ ด้วยการคิดค้นรูปแบบที่สร้างขึ้นใหม่ด้วยการขยายตัวอาคารผ่านวัสดุและโครงสร้างที่ดูมีน้ำหนักเบา สิ่งใหม่เพิ่มเติมในโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็กที่มีอยู่ คือ โครงเหล็ก กระจก และไม้ ภาพรวมของบ้านที่ได้รับการปรับปรุงใหม่นี้ จึงดูมีความซับซ้อนขึ้นแต่อบอุ่นในเวลาเดียวกัน
ผนังเดิมที่เป็นอิฐก่อฉาบปูนในหลายจุดถูกรื้อออก แล้วปรับเปลี่ยนใส่โครงเหล็กและแผ่นกระจกใสในบริเวณกว้าง เพื่อเติมความโปร่ง เบา เปิดมุมมองอย่างอิสระให้คนในบ้านสามารถปฏิสัมพันธ์กับสวนข้างบ้านได้ง่ายขึ้น และยังเป็นพื้นที่รับแสงธรรมชาติยามเช้าอันอบอุ่นให้เข้ามาสร้างความมีชีวิตชีวาได้เต็มที่ ในขณะเดียวกันสถาปนิกก็ไม่ได้ปล่อยให้แสงเข้ามาทำร้ายบ้านจนร้อน เพราะในจุดที่ต้องการลดทอนความรุนแรงของแสงจะมีแผงไม้ระแนงตีในแนวนอน ทำหน้าที่กรองแสงอีกชั้นหนึ่ง และยังมอบความเป็นส่วนตัวให้กับบ้านไปพร้อมกัน
ในส่วนของการเปลี่ยนแปลงภายในของบ้านหลังนี้ จากการรื้อผนังบ้านแบ่งห้องเล็กห้องน้อยเดิมที่ทำให้บ้านรู้สึกแคบและอึดอัด ปรับเปลี่ยนเป็นแปลนแบบ open plan ในชั้นล่าง ทำให้พื้นที่ใช้สอยโดยรวมเปิดโล่งและดูกว้างขึ้น จากนั้นสถาปนิกก็จัดวางห้องนั่งเล่น ต้อนรับแขก ชุดโต๊ะทานข้าว และเคาน์เตอร์ครัว ให้ต่อเนื่องกันไปในพื้นที่เดียว โดยไม่มีผนังมาแบ่งกั้น นอกจากบ้านจะดูกว้างขึ้นไม่อับไม่ทึบแล้ว ยังช่วยให้การสัญจรจากจุดหนึ่งไปจุดหนึ่งทำได้ง่าย สมาชิกในบ้านเข้ามาใช้งานพื้นที่ร่วมกันได้หมด
ประตูกระจกบานเลื่อนขนาดใหญ่เปิดออกได้กว้างหลายเมตร ต่อเชื่อมกับชานบ้านที่ปูด้วยไม้กว้างๆ ในส่วนที่ตรงกับครัวและโต๊ะทานข้าว ทำให้พื้นที่ปรุงอาหารนี้ไม่ได้มีหน้าที่เป็นคลังเสบียงเท่านั้น ยังสามารถสร้างความเพลิดเพลินได้ในฐานะพื้นที่สังสรรค์ เพราะสวนได้ถูกเบลอขอบเขตให้กลายเป็นส่วนขยายของพื้นที่ใช้สอยของบ้านไปด้วยในตัว
ห้องครัวกว้างขวางมาพร้อมการตกแต่งที่ทันสมัยและอุปกรณ์ทำครัวครบครัน เป็นการผสมผสานที่สมบูรณ์แบบของรูปแบบและการใช้งาน ห้องครัวแบบเปิดโล่งที่อยู่ติดกับส่วนรับประทานอาหารและห้องครัวขนาดใหญ่ ช่วยให้การหมุนตัวหยิบจับขณะทำอาหาร และการเดินอาหารเป็นไปลื่นไหลอย่างไม่มีสิ่งกีดขวาง และมีพื้นที่สำหรับเพื่อนและครอบครัวในการรวมตัวกันเพื่อเตรียมอาหาร
สำหรับจุดโฟกัสสายตาในชั้นล่างอีกหนึ่งจุด จะที่อยู่ตรงบันไดโครงสร้างเหล็กสีดำลูกนอนไม้ ที่เกิดขึ้นจากการรื้อบันไดเดิมออก แล้วเจาะพื้นเพดานชั้นสองเดิมออกเพิ่มปริมาตรความสูงสองเท่า (Double Space) ที่ไม่มีอยู่ในบ้านหลังเก่า เสริมด้วยตัวบันไดใหม่เป็นส่วนที่ปรับเปลี่ยนมากที่สุดในบ้าน ซึ่งข้อดีของการทำโถงสูงคือทำให้บ้านดูสูงโปร่ง แสงธรรมชาติกระจายได้ทั่ว การลอยตัวของอากาศร้อนขึ้นสู่ที่สูงและระบายออกจากบ้านตามธรรมชาติก็ทำได้ดีขึ้น บ้านจึงเย็นสบาย และยังเพิ่มความรู้สึกใกล้ชิดระหว่างชั้น ให้คนที่อยู่ชั้นบนและชั้นล่างมองเห็นกันได้ตลอด
พื้นที่ส่วนตัวในบ้านมากขึ้น เช่น ห้องนอนและห้องน้ำ จะถูกกั้นไว้เป็นบล็อกก่อทึบของบ้าน เพื่อความเป็นส่วนตัว ในขณะที่พื้นที่ทางสังคม เช่น ห้องนั่งเล่น ห้องรับประทานอาหาร และห้องครัว จะอยู่ในพื้นที่เปิดโล่งของบ้านที่เชื่อมต่อกับภายนอก การปิดหรือเปิดบ้านขึ้นอยู่กับความต้องการในการใช้สอย ให้ตอบโจทย์ชีวิตได้มากที่สุดซึ่งบ้านเดิมไม่มีในจุดนี้
บ้านไอเดียแชร์ไอเดีย : ในบ้านเขตร้อนชื้นนั้นแสงธรรมชาติยังมีความจำเป็น แต่เจ้าของบ้านหลายคนยังเข้าใจผิดว่าในเขตที่แสงรุนแรงนั้น ต้องปิดบ้านให้ทึบเพื่อหนีแสง ซึ่งวิธีนั้นนอกจากไม่ได้ทำให้ความร้อนลดลงแล้ว ยังมีผลให้บ้านอับ ชื้น ทึบ เนื่องจากไม่มีพื้นที่รับแสงให้เข้ามาลดความชื้นในฤดูฝน และไม่มีช่องทางระบายอากาศที่เพียงพอ สิ่งที่สถาปนิกแนะนำสำหรับบ้านเขตร้อนชื้นคือ ควรมีช่องเปิดขนาดใหญ่ในทิศทางที่ลมไหลผ่าน ช่องแสงอย่างหน้าต่างติดกระจกสามารถทำได้ แม้ในทิศที่แดดร้อน เช่น ทิศตะวันตกและทิศใต้ แต่ต้องมีตัวช่วยกรองแสง อย่าง แนวต้นไม้ ฟาซาดบล็อกช่องลมโปร่งๆ แผงหรือฉากกันแสงทำจากไม้ระแนง เป็นต้น |
