หลังคาสีไหนกันความร้อนได้ดี

หน้าร้อนกำลังจะมาถึงอีกแล้ว ปีนี้ก็มีวี่แววว่าจะร้อนรุนแรงอีกเช่นเคย จึงเป็นเหมือนธรรมเนียมปฏิบัติที่ทุกบ้านจะต้องหาทางลดร้อนและเพิ่มเย็นให้บ้าน โดยปกติจุดที่รับความร้อนจากแสงอาทิตย์มากที่สุดคือหลังคา ซึ่งเราจะเลี่ยงไม่ให้หลังคาบ้านโดนแดดเลยคงเป็นไปไม่ได้ จึงต้องมองหาตัวช่วยให้หลังคาดูดซับความร้อนได้น้อยที่สุด ไม่ว่าจะเป็น การเลือกวัสดุมุงหลังคาที่สะท้อนความร้อน การใส่ฉนวนกันความร้อนบนหลังคาใต้หลังคา หรือการเลือกสีหลังคาบ้านที่มีคุณสมบัติสะท้อนแสงได้ดี หลาย ๆ ท่านอาจจะ “สงสัยว่าสีของหลังคาช่วยลดร้อนได้จริงหรือ ? ” คำตอบคือ จริงมากครับ สีไม่ได้มีผลแค่สร้างความสวยงามให้หลังคาเท่านั้น แต่ยังมีผลต่อระดับความร้อน-เย็นภายในบ้านมากกว่าที่คิด

เนื้อหานี้ “บ้านไอเดีย” พาไปหาคำตอบกันว่า เพราะอะไรระดับความอ่อนเข้มของสีบนวัตถุจึงทำให้ความร้อนในบ้านต่างกัน หลังคาสีไหนที่ดูดความร้อนดีที่สุด และหลังคาสีไหนที่จะช่วยลดความร้อนในบ้านได้มากที่สุด เพื่อเป็นประโยชน์สำหรับเจ้าของบ้านที่กำลังจะสร้างบ้านหรืออยู่ในขั้นตอนการเลือกวัสดุมุงหลังคาให้เย็นทันก่อนหน้าร้อนจะมาเยือนครับ

สนับสนุนโดย : BlueScope Thailand
เนื้อหา : บ้านไอเดีย

ภาพประกอบ : Webster Wilson

หลังคาสีสว่าง สะสมความร้อนน้อยกว่าสีมืด

ก่อนอื่น เรามาทำความเข้าใจก่อนว่า “วัตถุทุกชนิดสามารถดูดกลืนพลังงานรังสีได้” การดูดกลืนพลังงานรังสีของวัตถุนี้เราเรียกว่า “การดูดกลืนความร้อน”(absorption) ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ได้ทำการทดสอบพบว่า วัตถุที่มีผิวนอกสีดำ ทึบ หรือสีเข้ม จะดูดกลืนความร้อนได้ในระดับสูงวัตถุที่มีผิวนอกสีขาว โปร่ง หรือสีอ่อน นั่นเป็นเพราะ สีดำจะดูดกลืนแสงในทุกย่านเท่า ๆ กัน และมีค่าการดูดกลืนรังสีอินฟราเรด หรือ รังสีความร้อน (Infrared Radiation, IR) ที่ส่องมาจากดวงอาทิตย์ได้สูงที่สุด โดยไม่มีการผ่านหรือสะท้อนออก ส่วนวัตถุสีอื่น ๆ ที่เป็นโทนสีสว่าง สีอ่อน ๆ เป็นมันวาว และเรียบ จะดูดกลืนได้เฉพาะบางย่านแสงเท่านั้น และจะทำการสะท้อนแสง (Reflection) ออกมา จึงเป็นที่มาว่าโทนสีสว่างจะสะสมความร้อนน้อยกว่าสีมืดนั่นเอง

ภาพประกอบ : Duncaninnes Photography

หลังคาสีไหน กันความร้อนได้ดี

จากข้อสรุปข้างต้น เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับหนังสือชื่อ “บ้านเย็นแก้โลกร้อน” เขียนโดย รศ.ดร.อรรจน์ เศรษฐบุตร อาจารย์ประจำภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้รับรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ(สาขาปรัชญา) ประจำปี 2562 กล่าวถึงงานวิจัยแสดงผลเป็นตัวเลขเปอร์เซ็นให้เห็นภาพง่าย ๆ ดังนี้

พื้นผิวหลังคาสีดำ แสงแดดส่องลงมา จะสะท้อนออกไป 5% ดูดซับเอาไว้ในเนื้อวัสดุ 95% หลังคาสีดำดูดความร้อนเอาไว้ในตัววัสดุได้มากที่สุด

ภาพประกอบ : Sunnland Architects

พื้นผิวหลังคาสีเทา เมื่อแสงแดดส่องลงมา จะสะท้อนออกไป 50% ดูดซับเอาไว้ในเนื้อวัสดุ 50%

พื้นผิวหลังคาสีขาว เมื่อแสงแดดส่องลงมา จะสะท้อนออกไป 95% ดูดซับเอาไว้ในเนื้อวัสดุ 5%

เมื่อเข้าใจธรรมชาติของสีกับระดับความสามารถในการดูดกลืนพลังงานความร้อนนี้ ก็จะสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้กับการเลือกสีหลังคาบ้าน ให้ถ่ายความร้อนเข้าตัวบ้านได้น้อยที่สุด โดยหลัก ๆ คือควรเลือกสีอ่อน สีสว่าง หรือสีโทนเย็น เพื่อไม่ให้รับพลังงานความร้อนมากเกินไป ซึ่งมีผลโดยตรงในการช่วยลดความร้อนภายในบ้านด้วย

บ้านโมเดิร์น ซ่อนเมทัลชีท ออกแบบโดย | Punplan

อย่างไรก็ตาม คุณสมบัติการสะท้อนแสงดังกล่าวเป็นเกราะป้องกันความร้อนให้บ้านก็จริง แต่ข้อเสียของหลังคาที่มีสีสว่างมากก็มีเช่นกัน โดยเฉพาะบ้านที่มีหลังคาองศาความชันสูง หลังคาจั่วสูง การติดตั้งหลังคาสีสว่าง สีเมทัลลิคประกายมุก หรือเมทัลชีทอะลูซิงค์ที่พื้นผิวสะท้อนแสงมาก ๆ อาจส่งผลกระทบให้เกิดความไม่สบายตากับเพื่อนบ้านได้ การเลือกโทนสีสว่างจึงเหมาะกับหลังคาที่มีองศาต่ำ หรือหลังคาโมเดิร์นที่ซ่อนวัสดุหลังคาเมทัลชีทไว้ภายในเท่านั้น กรณีหลังคาจั่วหรือมีองศาความชันหลังคามาก แนะนำเลือกหลังคาสีเข้มย่อมเป็นมิตรกับเพื่อนบ้านมากกว่าครับ

หลังคาสีเข้มได้ แต่ต้องมีคุณสมบัติสะท้อนความร้อน

หากต้องการให้หลังคาบ้านกันร้อนได้ดีขึ้น แต่อยากหลีกเลี่ยงปัญหาแสงสะท้อนแสบตารบกวนเพื่อนบ้าน ก็ควรเปลี่ยนมาเลือกหลังคาโทนสีสว่างอย่าง สีขาว สีเขียวอ่อน สีเทา หรือใครที่ชื่นชอบหลังคาสีเข้มที่ดูสวยงามกว่าสีอ่อนก็ยังมีทางเลือกอื่น ๆ เช่น หลังคาสีเข้มที่ผ่านการเคลือบชั้นสีที่มีคุณสมบัติสะท้อนความร้อน อาทิ ผลิตภัณฑ์เหล็กเคลือบสี อย่าง BLUESCOPE Zacs® Cool ที่เคลือบผิวหน้าชั้นนอกสุดด้วยโพลีเอสเตอร์หนา 12 ไมครอน และนำเทคโนโลยีการสะท้อนความร้อน (Advanced Cool Coating) เข้ามาช่วยเพิ่มความความทนทานต่อรังสีอัลตร้าไวโอเลต (UV) มาใส่ลงในชั้นเคลือบสีของแผ่นเหล็กเมทัลชีท ทำให้แผ่นหลังคามีประสิทธิภาพในการสะท้อนความร้อน ช่วยลดทอนความร้อนที่จะเข้าสู่ที่พักอาศัยไม่ร้อนจนเกินไป แม้จะใช้หลังคาสีเข้มก็ไม่มีผลต่อการเพิ่มอุณหภูมิภายใน และยังให้เฉดสีที่สวยสดใสยาวนานครับ